Bu sorunun kolay bir cevabı maalesef yok. Öncelikle öğrencinin hangi alanlarda eğitim almak istediği, hangi ülkede, hangi okulda bu eğitimi almak istediği, o okulun bulunduğu şehirde yaşamanın maliyetleri vb. gibi etkenlere ek olarak ilgili ülkenin para birimin TL cinsinden değeri de toplam maliyeti büyük ölçüde etkilemektedir.
Eğitim kalitesi ve Diplomanın Geçerliği
Özellikle eğitime ayıracak sınırlı bir bütçeniz var ise işin maliyet kısmı daha ön plana çıkmaktadır. Bununla beraber sınırlı bütçenizin size imkan sağlayabileceği en iyi okulu, programı ve ülkeyi tercih etmeye bakın. Eğitime harcanacak paranın aslında hayatınızda yapabileceğiniz en büyük yatırımlardan biri olduğunu ve karşılığını da uzun yıllar boyunca alacağınızı aklınızdan çıkartmayın. Bu nedenle katılacağınız programın size, kariyer hedefinize ulaşmak için fırsatlar sağlayacağına ve alacağınız diplomanın da Türkiye ile dünya genelinde geçerliliği ve itibarı olduğuna emin olun.
Okul Maliyeti
Okul maliyetini hesaplarken sadece yıllık bazda alacağınız eğitim için okula ödemeniz gereken ücreti değil kitap ve teknoloji hizmet bedeli gibi okul tarafından öğrenim göreceğiniz süre boyunca talep edilebilecek diğer maliyetleri de hesaba katıp toplam tutar üzerinden hesap yapmaya çalışın. Öğrenim göreceğiniz okuldan katılacağınız program ile ilgili tüm maliyetler konusunda bilgilendirmesi konusunda ısrarcı olun.
Konaklama Maliyeti
Yurt, aile yanı veya ev kiralama gibi seçenekler nedeni ile konaklama maliyetleri birbirinden çok farklılık gösterebilir. Tercihiniz hangi doğrultuda ise maliyetle ilgili araştırmanızı en baştan sağlıklı bir şekilde yapmaya çalışın. Daha önce yurt veya aile yanında konaklama yapmadıysanız uyum sürecinin kolay olmayabileceğini ve genelde daha maliyetli olan ev kiralama seçeneğinin zaman içinde gündeme gelebileceğini de aklınızdan çıkartmayın.
Yaşam Maliyeti
Maliyetler hangi ülkede eğitim göreceğinize ve tercih edeceğiniz şehre bağlı olarak bile farklılık gösterebilir. Yaşamınızı devam ettirmekle ilgili gıda gibi temel maliyetlerin yanı sıra sosyal yaşamınızı devam ettirmekle ilgili maliyetleri de göz önüne almak durumunda olduğunuzu unutmayın. Örneğin, her gün okula giderken içmekten keyif aldığınız bir kahvenin bile aylık bazda bütçenizde dikkate değer bir yer tutabileceğini hesaba katın. Özellikle okul yurtlarında veya aile yanında kalınma durumlarında özellikle yeme içme ile ilgili maliyetleri baştan tahmin edebilmek diğer seçeneklere göre daha kolaydır.
Ulaşım Maliyeti
Eğer okul yurdunda kalmıyorsanız, okulun ücretsiz servisi yok ise veya okula çok yakın bir yerde konaklamıyorsanız aylık ulaşım maliyetinizin ne olacağını mutlaka dikkate almak durumundasınız. Bu maliyet ülkeden ülkeye ve hatta kalacağınız şehir bazında bile önemli farklılıklar gösterebilir.
Seyahat Maliyeti
Özellikle ailenize veya Türkiye’deki sosyal hayatınıza çok bağlı bir kişiliğe sahip olup yurt dışında eğitim aldığınız süre içinde Türkiye’ye sık sık gelip gitme ihtiyacı içinde olacağınızı düşünüyorsanız gideceğiniz ülke ile Türkiye arasındaki seyahat maliyetlerini de mutlaka dikkate almanız gerekir. Bu bakımdan yılbaşı, bayram, tatil vb. gibi muhtelif nedenlerle yılda kaç defa Türkiye’ye gelmek durumunda olacağınızı hesaplayıp ilgili maliyeti de bütçenize eklemek durumundasınız demektir. Bu takdirde Türkiye’ye daha yakın olan ülkeler size maliyet avantajı sağlayacaktır.
Çalışma İmkanı
Bazı ülkelerde okuduğunuz sürece yarı zamanlı (part time) veya tatil dönemlerinde ise tam zamanlı (full time) çalışma imkanları mevcuttur. Kağıt üzerinde bu imkanlar olsa da okula gittiğinizde muhtelif nedenlerle beklentiniz gerçekleşmeyebilir. Bu nedenle, bütçe hesabı yaparken çalışma olasılığınıza fazla bel bağlamamanızı tavsiye ederiz. Çalışmanız halinde ise elde edeceğiniz geliri ek bir imkan olarak görebilirsiniz.
Burs Olanakları
Bazı okullarda özellikle ilk yıldan sonra not ortalamanıza bağlı olarak burs alma imkanınız olabilir. Program tercihi yaparken burs alma imkanınızın daha fazla olduğu okulları tercih edebilirsiniz. Bununla beraber performansınızdan çok emin olmadığınız durumlarda olası burs imkanlarını sadece ilave bir imkan olarak değerlendirmeniz ve mevcut bütçenize göre hesabınızı yapmanızı öneririz.
Sürdürülebilirlik
Bütçeniz ile ilgili hesaplama yaparken eğitim programının toplam maliyeti üzerinden bakıp ilgili bedeli karşılayabileceğinizden emin olun. Örneğin üniversite eğitimi için yurtdışına çıkacaksanız ve bu süre minimum şartlarda 4 yıl ise; toplam bütçenizi 4 yıl üzerinden yapmanız gerektiğini unutmayın. Daha kısa süre için yapılan hesaplar eğitiminizi yarım bırakmanıza veya ara vermek durumunda kalmanıza neden olabilir.
Ülkesel Farklılıklar
Üniversitelerin yıllık ücretleri; genelde İngiltere’de senelik 10bin -20bin GBP, ABD’de senelik 15bin-50bin USD, Kanada’da ise 18bin-30bin CAD arasında değişmektedir. Kanada dolarının TL karşılığının diğer para birimlerine göre daha düşük kalması ve eğitim kalitesinin dünya seviyesinde olması Kanada’yı son yıllarda eğitim açısından en çok tercih edilen ülkelerden biri konumuna getirmiştir. Dünya sıralamalarında ilk 100 üniversitenin 4 tanesi Kanada üniversiteleridir.
Kaynak: https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/2017/world-ranking#!/page/0/length/100/sort_by/rank/sort_order/asc/cols/stats
Buna ek olarak Kanada hükümetinin verdiği okurken haftada 20 saat çalışma izni ve öğrencilerin mezun olduktan sonra da Kanada’da kalıp çalışma izni alabilmeleri, eğitim maliyetlerini daha kolay karşılanmasına ve eğitim sonrasında karşılığının daha çabuk alınmasına imkan sağlamaktadır.
Lise düzeyindeki eğitime bakacak olursak eğitim sisteminin Türkiye’dekine daha yakın olması, global bazda ülkelerin orta öğretimdeki başarı seviyelerini ölçen Pisa testlerindeki üstün başarısı ve maliyet avantajı ile yine Kanada ön plana çıkmaktadır. Örneğin Kanada’da lise eğitimleri senelik, 10bin-30bin CAD, ABD’de 18bin-50bin USD, İngiltere’de ise senelik 12bin-30bin GBP arasında değişmektedir.
Eğitim maliyetlerine ek olarak, öğrencilerin eğitim alacakları ülke ve şehirlerdeki masraflar da bu maliyetleri etkilemektedir. Burada sadece kurlardan değil, şehirlerdeki yaşam maliyetlerinden bahsetmekteyiz. Sözgelimi, İngiltere’nin en büyük şehri olan Londra’da bir su 2 GBP’a satılırken, Manchester şehrinde 1 GBP satılmaktadır. Bu küçük örneği, konaklama, ulaşım, yeme-içme gibi hemen bütün kalemler için genişletebiliriz.
Eğitim denince akla ilk gelen bazı büyük şehirlerdeki ortalama masrafları aşağıdaki tabloda görebilirsiniz*
Kanada
ABD
İngiltere
Toronto
Vancouver
New York
San Diego
Miami
London
Oxford
Konaklama
1000CAD
950 CAD
2000 USD
1000 USD
1100 USD
1000 GBP
600 GBP
Ulaşım(Aylık)
95 CAD
80 CAD
130 USD
100 USD
120 USD
110 GBP
70 GBP
Yeme-İçme (Haftalık)
200 CAD
230 CAD
300 USD
200 USD
220 USD
200 GBP
150 GBP
Maliyetler ortalama bazda verilmiş olup okul, program vb. etkenlere bağlı olarak değişim gösterebilir.
DİNAMOEDU Kurucusu Fatih Kuran