Ticaret Bakanl, ihracata ynelik alma ve destekleriyle cumhuriyet tarihinin rekorlarna imza atlmasn salarken, son 1 ylda Trkiye’nin, dnya mal ve hizmet ihracatndaki paynn artrlmasna katk verdi.
AA muhabirinin derledii bilgiye gre, Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan’n 3 Haziran 2023’te Cumhurbakanl Kabinesi’ni aklamasnn zerinden 1 yl geerken Ticaret Bakanlnn bu srece ilikin hizmet karnesi de karld.
Bakan mer Bolat’n grevindeki bu dnemde ticarette zellikle mal ve hizmet ihracatndaki art, ihracatya verilen destekler, serbest ticaret anlamalarnda atlan admlar, fahi fiyat ve stokulukla mcadele faaliyetlerine ynelik almalar dikkati ekti.
Trkiye zellikle bu dnemde dnya mal ve hizmet ihracatndaki payn artrd. Trkiye’nin mal ihracat geen yl 255,4 milyar dolar, hizmetler ihracat ise 101,7 milyar dolar oldu. Ayn dnemde lkenin dnya mal ihracatndaki pay yzde 1,08’e, hizmet ihracatndaki pay ise yzde 1,30’a ykseldi.
Bu yln mays aynda ihracat yzde 11,4 artla 24,1 milyar dolara ularken, cumhuriyet tarihinin en yksek aylk ihracat elde edildi. Ayn dnemde son 12 aylk ihracat rakam da yzde 2,3 ykselerek 260,1 milyar dolar ile rekor seviyeye ulat.
– CAR AIKTA GERLEME SRYOR
Yllklandrlm d ticaret a geen yln mays aynda 122,2 milyar dolar seviyesinde iken bu yln ayn aynda 35,1 milyar dolar gerileyerek 87,1 milyar dolara dt.
Yllklandrlm cari ak ise Mays 2023’te 57 milyar dolar iken, bu yln mart aynda 31,2 milyar dolara geriledi. Yllklandrlm cari an bu yln mays ay verileri aklandnda 26 milyar dolara gerileyecei tahmin ediliyor.
– HRACATI 1 MLYAR DOLARIN ZERNDE OLAN L SAYISI 30 OLDU
Trk Eximbank ve hracat Gelitirme Anonim irketi (GE A) araclyla ihracat firmalara da son 1 ylda nemli destekler verildi. Bu kapsamda GE A araclyla bugne kadar 42 milyar lira krediye kefalet saland.
Eximbank’n sermayesi ise geen yln banda 13,8 milyar lira iken, bu sermaye 35,7 milyar liraya ulat. Son dnemde yaplan dzenlemeler ile reeskont kredilerinin gnlk limiti 10 kat artla 3 milyar liraya karld.
Bakanlk, faaliyet illerine gre il ihracat istatistiklerini derleyerek kamuoyuna at. Buna gre geen yl itibaryla 1 milyar dolarn zerinde ihracat olan il says 30’a ulat.
Trkiye’nin 19 serbest blgesinden yaplan ihracat geen yl bir nceki yla gre yzde 10,7 artarak 12,7 milyar dolara ulat.
Resmi al bu yl yaplan Bat Anadolu Serbest Blgesi’nin ise tam kapasiteye ulatnda yaklak 15 bin kiiye istihdam salamas, buradan 2 milyar dolarn zerinde ihracat gerekletirilmesi bekleniyor.
Mteahhitlik sektr ise son 1 ylda ald 25 milyar dolarlk proje ile dnyada ikinci sradaki yerini korudu.
Yerli reticileri ithalattan kaynaklanan haksz rekabet ve zarara kar korumak amacyla 17 damping, 5 rnde korunma nlemi soruturmalar ald. Ayrca nlemlerin etkisiz klnmasna kar 8 soruturma karar verilirken, 51 nlem yrrle girdi.
Gzetim uygulamasna ynelik dzenlemeler kapsamnda ise 184 rnde ilave gmrk vergisi uyguland.
– TCARET ALANINDA BRLKLER N ALIMALARA HIZ VERLD
Bu dnemde 50 lke ile youn temaslar gerekletirildi. Birleik Arap Emirlikleri ile serbest ticaret anlamas (STA), zbekistan ile tercihli ticaret anlamas (TTA) yrrle girdi.
Ukrayna, Sudan, Lbnan serbest ticaret anlamalarnn onay sreleri, Birleik Krallk ve Moldova ile bu anlamalar gncelleme almalar devam ediyor. Ayrca Maldivler ile tercihli ticaret anlamas tesis edilmesine ynelik mzakereler srdrlyor.
Krfez Arap lkeleri birlii Konseyi (KK) ile kapsaml bir serbest ticaret anlamas imzalanmasna ynelik mzakerelere ksa sre iinde balanlmas planlanyor. te yandan Katar ile imzalanan STA’nn yakn zamanda yrrle girmesi ngrlyor.
– VERG GELRLERNN YZDE 25’NN TAHSL GMRK DARELERNCE GEREKLETRLD
Bakanlk, Gmrk Muhafaza ekipleriyle kaakln nne gemek iin teknolojik gelimelerden faydalanarak almalarn srdryor. Bu kapsamda uyuturucu tacirlerine ynelik yrtlen operasyonlarla bugne kadar piyasa deeri 8 milyar liraya yaklaan 11 ton uyuturucu madde ele geirildi.
Milli Tarama Sistemleri Gelitirilmesi Projesi (MLTAR) ile adedi yaklak 2 milyon dolar olan yerli ve milli yar sabit ara ve konteyner tarama sisteminin, Alsancak Liman ile ncpnar, Habur ve Kapkule gmrk kaplarna kurulumlar tamamland.
Gmrk idarelerince geen yl 4,9 milyon ihracat ve 3 milyon ithalat beyannamesine ilikin ilem gerekletirildi. Ayrca, 182,9 milyon yolcuya, 11,8 milyon araca, 8,3 milyon konteynere gmrk hizmeti verildi. Trkiye’nin tm vergi gelirlerinin yzde 25’inin tahsili gmrk idarelerince yapld.
– STOKULUK YAPAN YERLERNE 6 GN KAPATMA
Bata temel gda ve ihtiya maddeleri olmak zere otomotiv, emlak, kuyum, imento ve hazr beton sektrlerine ynelik yrtlen denetim faaliyetleri sonucunda son 1 ylda 683 milyon lira para cezas uyguland. Geen yln bandan itibaren uygulanan toplam ceza ise 815 milyon lira oldu.
TBMM’de kabul edilen ve yrrle giren yasa ile fahi fiyat ve stokuluk faaliyetlerine kar idari para cezalar artrld.
retici, tedariki ve perakende iletmeler tarafndan bir mal veya hizmetin sat fiyatnda fahi art yaplamamasna dair hkme aykr hareket edenlere 1 milyon liraya kadar idari para cezas uygulanacak.
retici, tedariki ve perakende iletmeler tarafndan piyasada darlk yaratc, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetler ile tketicinin mallara ulamasn engelleyici faaliyetlerde bulunulamayaca hkmne aykr hareket edenlere ise 12 milyon liraya kadar ceza verilebilecek.
Bir takvim ylnda en az 3 defa stokuluk yapt tespit edilenlerin i yerleri 6 gne kadar kapatlabilecek.
te yandan Rekabet Kurumu tarafndan son bir ylda gda, dijital pazarlar, salk, imento, hazr beton sektrlerinde ve i gc piyasalarnda yaklak 6 milyar lira ceza kesildi.