‘Yeni düzen’ kurulurken Türkiye nasıl konumlanacak?

Netanyahu’nun, Hizbullah’a ynelik gerekletirdii saldry ‘Yeni dzen’ olarak adlandrp Lbnan’a kara harekat balatmasnn ardndan Cumhurbakan Erdoan, srail’in vadedilmi topraklar hezeyan ve dini bir fanatizm ile gzn dikecei yeri iaret etti. Blge yeni bir statkoya hazrlanyor ve sz konusu bu yeni dzen’de Trkiye’nin nasl konumlanaca merak ediliyor.

Emin leri/ Yazar

“Fransz htilali’nin asar- garibesinden biri dahi budur ki, bu esnada Yahudi azndan bir beyanname kaleme alnarak tab ve neir ile Kuds- erif’te bir Yahudi hkmeti tekil olunmak zere her tarafta olan Yahudiler, ittifaka davet olunmutur. Zehiy tasavvur-u batl, zehiy hayal-i muhal.” Bu pasaj, devlet ve dnce dnyamzn nemli isimlerden Cevdet Paa’ya ait.

Siyonistlerin, Fransz htilali sonras Kuds merkezli bir devlet kurma beyanna “Ne gzel bo bir hayal” diyen Paamz maalesef yanld. Falih Rfk Atay’n tabiriyle; Protestan, Katolik, Anglikan, Ortodoks ve btn Hristiyanlar birbiri ile arptrarak 1914-18 hamursuzunu Hristiyan kan ile youran Yahudi bankerleri btn kiliseyi havra menfaati iin camiye kar evirmeye muvaffak oldu.

Bugn bakenti Kuds olan srail, 7 Ekim 2023’teki Aksa Tufan operasyonunu gereke gstererek Gazze’de tam anlamyla bir soykrm gerekletirdi. Bu soykrm srecinde hi kukusuz krlma oluturan olaylar; Hamas Siyasi Bro lideri smail Haniye’nin ran’da suikast sonucu ehit edilmesi ve aralarnda ran Devrim Muhafzlar Ordusunun komutanlarndan Tugeneral Abbas Nilfuruan’n da bulunduu bir ksm Hizbullah komutan ve Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’n Beyrut’ta ldrlmesidir.

Dini fanatizmin varaca yer

srail Babakan Binyamin Netanyahu, Hizbullah’a ynelik gerekletirdikleri saldry “Yeni dzen” olarak adlandrd ve Lbnan’a kara harekatn da balatt.

Cumhurbakan Erdoan, 1 Ekim’de Meclis’in yeni yasama yl alnda yapt konumada srail’in yaylmac politikasna dikkati ekerek, nihai hedefin Trkiye olduunu u szlerle belirtti: “‘Vadedilmi topraklar’ hezeyanyla hareket eden srail ynetiminin, tamamen dini bir fanatizm ile Filistin ve Lbnan’dan sonra gzn dikecei yer, ak sylyorum, bizim vatan topraklarmz olacaktr.”

Birileri, Cumhurbakan Erdoan’n bu aklamasn ‘i politikaya ynelik gndelik gndem’ olduunu sylyor; diyebilirim ki onlar, hamakat ehlinden deilse Yahudi bankerlerin beslemesidir. Bat’nn 1800’lerin banda ortaya koyduu ‘ark Meselesi’ diye adlandrdklar Osmanl’nn tmyle tasfiye edilip topraklarnn pay edilmesi plan tamamlanm deildir. Siyonistlerin 1789’da Fransz htilali ile Yahudiler iin Filistin’de bir devlet kurma fikri, 1917’de Balfor Deklarasyonu ile bir st seviyeye kmtr. Sonras malum.

Aksa Tufan operasyonundan sonra Netanyahu, 9 Ekim 2023’te yapt aklamada, “Hamas’n yaayaca zor ve feci olacak, harekata girdik ve yeni balyoruz. Sizlerden kararl olmanz istiyorum nk Orta Dou’yu deitireceiz.” dedi.

Netanyahu’nun bu aklamas, Trkiye’nin NATO’ya nota vermesine sebep olan ABD Ulusal Sava Akademisi’nden emekli Albay Ralph Peters’in 2006’da izdii harita ile New York Times’da 28 Eyll 2013’te yaymlanan ve Robin Wright imzasn tayan makalede 5 lkenin nasl 14 lkeye blnecei haritasn akllara getirdi.

Zaten mevcut Orta Dou haritas da Osmanl’nn sava kaybedip blgeden ekilmesiyle birlikte Fransz diplomat Franois Georges-Picot ve ngiliz diplomat Mark Sykes’n kendi aralarnda yapt gizli toplantlar ve sonrasnda imzalanan Sykes-Pikot anlamasyla izilmi ve dayatlmt.

Sykes-Pikot sonras Orta Dou’da Trkiye dahil tm lkelerde Bat’nn belirledii bir politik sistem oluturuldu. Genel olarak Snni-Mslman olan corafya, bunun tam zdd olan rejimlerle idare edildi. Birinci, kinci Krfez Sava ve Arap Bahar sreci de Snni aksn tmyle darmadan olmasna ynelik giriimlerdi. Bu giriimler ayn zamanda srail’in gerekletirmek istedii politik hedefleri iin engellerin ortadan kaldrlmasyd. Bunun uzun vadeli bir politika olduunu bugn Gazze’de yaanan soykrm srecinde ve Lbnan’a srayan igalle gryoruz.

Snni aks zayflatma stratejisi

Orta Dou’da Snni aksn zayf bir ekilde devam etmesi gerektiini kendine hedef belirleyen lke var: srail (ABD + Avrupa), ran ve Rusya. Bu iddiann sahibi, imon Peres’e zamannda d politikada danmanlk yapan, srail’de 2010-13’te milletvekili olan, yazar ve stratejist Einat Wilf. Avustralya Stratejik Politika Enstits tarafndan yaynlanan “Ortadou’da hegemonya sava” raporunda konuyu detaylca ele alan Wilf, raporun tantm iin yazd metinin ilk pasajnda meramn ok ak ifade ediyor: “Gelecek on yllar boyunca Orta Dou’nun hikayesi, zellikle Arap dnyasnda Snni slam’n hegemonya kurma abas ve Snni olmayan Mslmanlar ile gayrimslimlerin, Snni Araplar ve hatta genel olarak Snni Mslman dnyay birletirebilecek herhangi bir Snni Mslman gcn ortaya kn engellemek iin gsterecekleri abalarn hikayesidir.”

srail, ran ve Rusya, Orta Dou’nun bu blnm halini devam ettirmek iin baka bir devletin hele hele Snni bir devletin blgeyi birletirme abasna kar bata askeri olmak zere, ekonomik, siyasi mdahaleler ve bakaca g unsurlarn da devreye sokarak engel olmaya alyor. Bu devlet, Snni bir aksn g kazanmamas iin ilgili lkelerde dini, mezhepsel ve ideolojik aznlk gruplarn kullanyor. Bunun en can alc rnei ise Suriye. Libya’da durum pek farkl deil. ABD igal kuvvetlerini Irak’tan ekmesi sonras buraya yerleen g ran oldu. Bugn srail igaline maruz kalan Lbnan da bu lkelerden biri.

srail yani ABD ve Avrupa ile ran ve Rusya’nn Orta Dou’da oluturduklar bu statko devam ettii mddete Netanyahu’nun dile getirdii o deiiklik gerekleir, Erdoan’n dedii gibi de sra Trkiye’ye gelir. Zaten srail Maliye Bakan Bezalel Smotrich, Yahudi devletinin snrlarn am’a kadar olduunu aklad. Ama bu imdilik olan snr.

Peki, Bat’nn Orta Dou’daki jandarmas srail ile ran ve Rusya’nn bu abasna kar Snni aks ne yapabilir ve bu duruma kim nderlik edecek? Wilf, raporda Orta Dou’yu birletirebilecek Snni devletleri srasyla, Trkiye, Suudi Arabistan ve Msr olabileceini belirtiyor. Suudi Arabistan, slamiyet’in doup yeerdii, Mekke ve Medine gibi ehirleri iinde barndran, ilk slam devletinin merkezi. Msr, Eyyb ve Memlk devletlerinin mirass ve Osmanl devralana kadar Halifeliin taycln yapt.

Son slam mparatorluu Osmanl’nn devam olan Trkiye ise Yavuz Sultan Selim Han dneminden 1918’e kadar tm bir Orta Dou’yu tek bir devlet ats altnda ynetmi olmas, blgedeki en byk ekonomilerden birine sahip olmas, gl ordusu, yzyl akn demokrasi deneyimi, imparatorluk hinterland hasebiyle birok lkedeki g unsurlaryla Snni dnyaya liderlik edebilecek en byk potansiyele sahip.

Trkiye’nin halihazrda Orta Dou’da Snni bloktaki mttefikleri Katar ve Irak Krdistan Blgesel Ynetimi ile Suriye’deki muhalifler bulunuyor. Ancak bunlar blge liderlii iin yeterli deil. Trkiye’nin liderlik potansiyelini kuvveden fiile geirmesi iin yeni bir Yavuz Sultan Selim Han’a ve yeni dris-i Bitlisi’ye (bugnk tabirle sylersem, onun Dou Siyaseti danman) ihtiyac var.

Hatrlayaym; Osmanl, Krdistan’ igal etmedi. Krtler, Snnilik temelinde gnll olarak Devlet-i Aliyye’ye dahil oldu. Bu durum stiklal Harbi srecinde de devam etti. Birilerinin dedii gibi Krtler o tarihte ulus devlet trenini karmad. Bat’nn sunduu treni reddedip, Halife etrafnda Trklerle birlikte Trkiye trenine bindi. Bu trenin zaman iinde eitli vagonlarnda oluan basit arzalar, iyi bir ustann mdahalesiyle tamiri mmkn.

Trkiye’nin Orta Dou’da Snni bloka liderlik etmesi iin de ‘yumuak karn’ olmamas lazm. Yani Krt meselesini kalc ve adil bir ekilde zme kavuturmaldr. Bu sadece Trkiye’deki Krtlerle deil Irak ve Suriye Krtlerini de iine alan bir zm olmaldr.

cephenin tahkimi

Erdoan 30 Austos Zafer Bayram konumasnda, zafere gidilen srete nce i cephenin tahkimi salandn hatrlatarak, “Bugn yaadmz hadiselere baktmzda bir millet iin i cephenin ne kadar mhim olduunu ok daha net grebiliyoruz. Bunun iin tek yapmamz gereken i cephemizi salam tutmaktr” dedi. Erdoan, sonraki konumalarnda da ” cephe” vurgusunu yapt ve nihayet 1 Ekim Meclis al konumasnda Trkiye’ye ynelik tehlikeleri bertaraf etmek iin i cephenin neden tahkim edilmesi gerektiini aklad. Sonrasnda MHP lideri Devlet Baheli’nin DEM Parti grubuna ynelik uzatt bar eli devletin yeni bir paradigma ortaya koyduunun ak delili oldu.

Peki bu i cephe nasl tahkim edilecek? Dnyann ve haliyle Orta Dou’nun yeni bir statkoya hazrland bu dnemde Trkiye de ikinci yzyln afanda bir yol ayrmnda. Trkiye bundan sonra yoluna klasik bir ‘ulus devlet’ olarak m devam edecek yoksa imparatorluk kkleri zerinden yeni bir hviyet mi alacak?

Yani Trkiye, sadece yeni bir millet tanm yapmakla kalmamal dost ve dman tanmn da yeniden belirlemeli.

[email protected]

Yorum yapın