Hamas’ın siyasi büro başkanı İsmail Haniye 31 Temmuz’da İran’da, yerine gelen Yahya Sinvar’sa 17 Ekim’de Gazze’de uğradığı saldırıda öldürülmüştü.
Sinvar’ın ölümü sonrası ‘Gazze’yi yöneten’ örgütün başına kimin geçeceği merak konusu.
Euronews’ün aktardığına göre uzmanlar örgütün liderliği Gazze dışına konuşlanmış bir isme devredeceği görüşünde.
Uzmanlara göre Hamas yeni liderlik müzakerelerinde yalnız ana destekçisi İran’ın tercihlerini değil, aynı zamanda önde gelen tüm adayların ikamet ettiği Katar’ın çıkarlarını göz önünde bulundurması gerek.
Sinvar’ın ölümünü doğrulayan Hamas’ın Gazze lideri Halil Hayya örgütün şu an geçici lideri.
Katar’da bulunan Hayya da liderlik için olası adaylardan biri.
Hamas’ın yeni lideri, en üst düzey karar alma organı olan Şura Konseyi tarafından atanacak.
Konsey Gazze Şeridi, Batı Şeria, İsrail hapishaneleri ve Filistin diasporasındaki tüm Hamas üyelerini temsil ediyor. Bu yeni liderin ateşkes görüşmelerine katılma yetkisine sahip olması gerektiği anlamına geliyor.
Konuşulan üç isim
Reuters’a konuşan bir Hamas kaynağına göre liderlik için başlıca adaylar şunlar:
Halil Hayya
İsmail Haniye’nin selefi Halid Meşal
Muhammed Derviş (Şura Konseyi’ne başkanlık ediyor)
‘Sorumluluklar bölünebilir’
Sinvar, Haniye’nin yerine geçtiğinde Gazze’deki askeri ve siyasi liderliği birleştirmişti ama uzmanlar bu kez böyle bir senaryoyu olası görmüyor.
Filistin uzmanı Eşref Ebubekir, Sinvar’ın sorumluluklarının iki rol arasında bölünmesini bekliyor. Bu rollerden biri askeri işleri denetlemek, diğeri ise uluslararası temaslardan ve politikaları şekillendirmekten sorumlu siyasi ofisi yönetmek olacak.
Mısır devletine bağlı El-Ahram gazetesinin yönetici editörü Ebubekir’se şunu dedi:
“İran, para ve silahla desteklediği Hamas’ın en güçlü müttefiki ve onun onayı, Sinvar’ın halefinin kim olacağı konusunda kilit önemde.”
Bir Hamas kaynağı Hayya’nın ‘fiili Gazze lideri’ rolünü yerine getirirken herhangi bir sorunla karşılaşmasının beklenmediğini dile getirdi. Kaynak, Hayya’nın askeri kanatla iyi ilişkiler sürdürdüğünü ve hem Sinvar hem de Haniye’yle yakın ilişki içinde olduğunu belirtti.
Filistinli siyasi analist Akram Attallah da silahlı kanadın Hayya’nın otoritesine saygı duymasını bekliyor. Attallah ayrıca Yahya Sinvar’ın kardeşi Muhammed Sinvar’ın da silahlı kanatta ve genel olarak Hamas’ta daha büyük bir rol oynayacağını öngörüyor.
Hamas kaynakları, silahlı kanat Kassam Tugayları’nın kıdemli komutanı Muhammed Sinvar’ın nadiren kamuoyunun karşısına çıktığını, uzun süredir İsrail’in en çok arananlar listesinde yer aldığını ve birkaç suikast girişiminden sağ kurtulduğunu belirtti.
Yahya Sinvar hakkında
1962 doğumlu Yahya Sinvar, uzun yıllar Hamas’ın Gazze Şeridi’ndeki tepe yöneticisiydi.
Örgütün iç güvenlik birimi Mecid’in kurucusuydu. Birim, İsrail ajanlarının ortaya çıkarılmasından da sorumlu.
Üç kez tutuklandı. 1988’de dört kez müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Hamas’ın kaçırıp dört yıl rehin tuttuğu İsrail askeri Gilad Şalid karşılığında 2011’de serbest bırakılan 1000’den fazla mahkumdan biriydi.
Çıkar çıkmaz Hamas yönetiminde yerini aldı.
2015’te ABD tarafından ‘terörist‘ ilan edildi.
2017’de Gazze’deki en yüksek siyasi yönetici konumuna getirildi. Haniye’nin öldürülmesinin ardından örgütün başına geçti ve 17 Ekim’de Gazze’de uğradığı saldırıda öldürüldü.
BLOOMBERG: EL HAYYA EN BÜYÜK ADAY! HABERİ
ABD’nin Bloomberg haber sitesine göre ise Hamas’ın yeni siyasi lideri olarak Katar’da yaşayan Halil El Hayya’yı belirlemesi muhtemel. Bloomberg’e göre, bu, aynı zamanda Hamas’ı İran’a daha da yakınlaştırabilecek bir adım olabilir. Hayya, ayrıca Katar, Mısır ve ABD’nin arabuluculuğunda yapılan ateşkes ve rehine takası müzakerelerinin Hamas adına baş müzakerecisiydi. Hayya, dün Sinvar’ın ölümünü doğruladığı açıklamasında, İsrail Gazze’deki saldırganlığına son verene ve askerlerini Gazze’den çekene kadar İsrailli rehinelerin serbest bırakılmayacağını, Sinvar’ın ölümünün sadece Hamas’ı güçlendireceğini söyledi.
ABD’deki Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü’nden Ghaith al-Omari ve Neomi Neumann’ın konuya ilişkin değerlendirmesine göre de Hamas’ın yeni siyasi liderinin Katar’ın başkenti Doha’daki ofisinden çıkmasına ‘neredeyse kesin’ gözüyle bakılıyor. Konu hakkında değerlendirmelerini paylaşan iki uzman, Hayya’nın muhtemelen ‘hem Gazze’de hem de İran’la yakınlığı sürdürme konusunda Sinvar’ın yolundan gidecek’.