KAYNAKCNN TÜRK
İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze’deki bombardımanı sürerken, işgal altındaki Batı Şeria’da İsrail’in yakın kıskacında.
İngiltere merkezli BBC, Batı Şeria’daki işgalci yerleşimcilerin geçen yıllar süresince sayılarının çarpıcı seviyesindeki yükselişini araştırdı. Çeşitli belgeler incelendi, uydu görüntüleri mercek altına alındı. Yahudi işgalci yerleşimcilerin, Filistin topraklarında kurduğu yerleşim yerlerinin sayısının arttığı görüldü.
2024 yılının başlarında İngiltere hükümeti, Filistinlilere karşı şiddet uygulayan 8 aşırılık yanlısı yerleşimciye yaptırım uygulamıştı. Ancak bu yaptırımlar işe yaramışa görünmüyor. Çünkü söz konusu 8 işgalci yerleşimciden 6’sı yasa dışı yerleşkeler kurmuş durumda.
O işgalci yerleşimcilerden biri olan Moshe Sharvit, Batı Şeria’da yalnızca yasal olmayan yerleşkeler kurmakla kalmadı. O bölgede yaşayan Filistinli Ayşe Iştiyye’nin de evine girerek kullanılamaz hale getirdi.
Moshe Sharvit, Filistinli Ayşe Iştiyye’nin evinin 800 metre mesafede yerleşke de kurdu ve bu yerleşke Filistinlilere karşı şiddet uygulayan bir üs olarak tanımlandı. 2024 mart ayında, hem işgalci yerleşimci hem de inşa ettiği yerleşke yaptırıma tabi tutuldu. Şimdilerde oğlu ile Nablus’a yakın bir kasabada yaşadığını aktaran Iştiyye, Moshe Sharvit için, “Hayatımızı cehenneme çevirdiler” dedi.
Araştırma sonuçlarına göre, işgalci yerleşimcilerin sayısı 2012-2024 yılları arasında büyük bir şekilde arttı. Özellikle 2019 yılından sonra artışa geçti. Güncel olarak Batı Şeria’da tam 196 yerleşkeleri bulunuyor. Geçen yıl 29 tanesi daha kuruldu, bu sayı önceki tüm yıllardan daha fazla.
Batı Şeria sahası içinde yürütülen araştırmalar, artan yerleşimci sayısı ile Filistinlilere uygulanan şiddet arasındaki bağlantı da ortaya çıktı. Son 10 ay içinde Filistinlilere yönelik bin yüzden fazla saldırı kaydedildi.
BBC’nin raporuna göre, 7 Ekim’den bu yana bölgedeki işgalci yerleşimciler saldırıları ile en az 10 Filistinliyi hayattan kopardı. 230’dan fazlası ise yaralandı.
BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi OCHA’nın açıklamaları da araştırma sonucunu destekler nitelikte ve Batı Şeria genelinde yerleşimci şiddetinin eşi benzeri görülmemiş seviyelere ulaştığını belirtiyor. Batı Şeria’da inşa edilen yerleşkeler İsrail’in resmi planlama onayından yoksun gecekondu niteliğinde.
Söz konusu yerleşkeler uluslararası hukuka göre de ‘yasa dışı’ kabul ediliyor. Ancak Yahudilerin buna itirazı ediyor. Çünkü Filistin topraklarında dini ve tarihi bağları olduğunu iddia ediyorlar.
Araştırmaya göre, bu yerleşim birimlerinin hiçbir yasal statüsü olmamasına rağmen Netanyahu hükümeti buna engel olmuyor ya da en azından buna dair bir söylem, açıklama veya belge yok.
Batı Şeria’da inşa edilen yerleşim birimleri için bir finansman da gerekiyordu. BBC ekipleri, işgalci yerleşimcilere bölgede yeni üsler kurmak için nasıl para ve arazi sağladığını gösteren belgelere de ulaştı.
Bu belgelerden biri Dünya Siyonist Örgütü’ne ait. İsrail’in kurulamasında etkin rol oynayan bu kuruluş, Filistin topraklarının geniş bir bölümünden de sorumlu ve söz konusu bölüm İsrail kamu fonları ile finanse ediliyor.
Belgelere göre, Dünya Siyonist Örgütü Batı Şeria’da herhangi bir yapının inşasını yasaklıyor. Sadece otlama ve tarım için kullanılabileceğini söylüyor. Ancak uydu görüntüleri belirtilenin tam tersini gösteriyor.
BBC ekipleri, Dünya Siyonist Örgütü ile iletişime geçti ve söz konusu arazilerde işgalci yerleşimciler tarafından inşa edilen yerleşim birimlerinin farkında olup olmadığını sordular. Ancak bu sorular cevapsız bırakıldı.
Bir başka yerleşimci kuruluşu Amana’nın ise yerleşkelerin kurulmasına yardımcı olmak için yüz binlerce şekel borç verildiğini ortaya koyan belgeler de ortaya çıktı. Ancak ne deliller ne de yaptırımlar Batı Şeria’da yaşamaya çalışan Filistinlilerin, işgalci yerleşimcilerin şiddet ve zorbalığından kurtarmaya yetmedi.