İran’a karşı yeni yaptırımlar açıklayan Biden yönetimi, her ikisi de ABD yaptırımları altında olan İran Savunma ve Silahlı Kuvvetler Lojistiği Bakanlığı ve Devrim Muhafızları tarafından kullanılan “gölge bankacılık ağının” unsurlarını hedef aldığını duyurdu.
Yeni yaptırımlar, İranlıların yanısıra büyük çoğunluğu Çin’in Hong Kong bölgesinden olmak üzere Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Marshall Adaları ve Türkiye merkezli yaklaşık 50 kişi ve şirketi vurdu.
‘ULUSLARARASI FİNANS SİSTEMİNE ERİŞİP MİLYARLARCA DOLARLIK İŞLEM YAPAN AĞ’
ABD Hazine Bakanlığı, gölge bankacılık ağının, “özellikle petrol ve petrokimya satışından para kazanan İran Savunma ve Silahlı Kuvvetler Lojistiği Bakanlığı ve Devrim Muhafızlarının 2020 yılından bu yana uluslararası finans sistemine erişim sağlamasına ve milyarlarca dolara eşdeğer işlem yapmasına yardımcı olduğunu” söyledi.
‘DİRENİŞ EKSENİ’Nİ DESTEKLEMEYE VE RUSYA’YA SİHA SEVKİYATINA HARCANDI’
ÖNE ÇIKAN VİDEO
Açıklamaya göre bakanlığın ve Devrim Muhafızları’nın İran döviz büroları ve yabancı paravan şirketler ağı aracılığıyla elde ettiği gelirle, İran’ın Yemen’deki Husiler dahil vekil örgütlerine silah ve finansman sağlanması, Rusya’ya Ukrayna’ya karşı kullanması için SİHA sevk etmesi desteklendi.
‘SEYYİD MUHAMMED MASNAYİ NECİBİ, NAMI DİĞER CAN YILMAZ’
Kara listeye alınan Türkiye ile ilgili kişi ve kuruluşlar şunlar:
* Sözkonusu bakanlıkla bağlantılı olmakla suçlanan, hem İran hem Türkiye vatandaşı Seyyid Muhammed Masnayi Necibi, namı diğer Can Yılmaz.
* Sözkonusu bakanlıkla bağlantılı olmakla suçlanan, İstanbul, Beyazıt-Fatih merkezli Golden Stars Kıymetlı Madenler Tekstil Sanayi Ticaret, namı diğer Demir Sarrafiye.
‘PARA DEĞİŞ TOKUŞU YAPIP İRAN ASKERİ AYGITINA AKTARIYOR’
İran Savunma ve Silahlı Kuvvetler Lojistiği Bakanlığı’nın para aklama faaliyetlerini yönlendiren ana paravan şirketi olarak Sahara Thunder’ı gösteren ABD Hazine Bakanlığı, Seyyid Muhammed Masnayi Necibi’yi “İran’a yönelik ABD ve Avrupa yaptırımlarını aşmak amacıyla, en az 2019’dan beri İran Savunma ve Silahlı Kuvvetler Lojistiği Bakanlığı Tedarik Bölümü ile koordineli olarak İran ve Türkiye’de çeşitli döviz işlemlerini yöneten İranlı-Türk para değiştirici” diye tanıttı.
Buna göre “kendi adını taşıyan ve Sadaf Exchange olarak da bilinen şirketle işlerini gören” Necibi, “bakanlık için paravan şirketler ve hesaplar oluşturuyor, bakanlığın parasını İran dışındaki hesaplarda tutuyor, nakit paranın sınır ötesine taşınmasını sağlıyor, İran petrolünün satışından gelir elde ediyor ve bakanlık, İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı ve Devrim Muhafızlarının tedarikçilerine fon aktarıyor”.
‘ABD’NİN YAPTIRIM UYGULADIĞI KUDÜS GÜCÜ’NDEN ŞEHRİYARİ’YE VERDİ’
Açıklamada şöyle denildi:
“En azından 2020’den bu yana Necibi, üst düzey bakanlık yetkilileriyle doğrudan çalışarak Çin Halk Cumhuriyeti, Marshall Adaları, Türkiye ve BAE’deki banka hesaplarına onlar adına ABD doları transferi gerçekleştirdi, buna bakanlığın kargo gönderileriyle ilgili transferler dahil.”
“Necibi, ABD’nin yaptırım uyguladığı Devrim Muhafızları Kudüs Gücü yetkilisi Behnam Şehriyari için Türkiye’de altın satışı yoluyla Devrim Muhafızları Kudüs Gücü’ne doğrudan mali yardım sağladı”.
‘TÜRKİYE MERKEZLİ GOLDEN STARS ARACILIĞIYLA NAKİT VE ALTIN TRANSFERİ’
“Necibi’nin şirketi Sadaf Exchange, bakanlığın tedarik bölümünün Sahara Thunder ve ABD’nin yaptırım uyguladığı Ansar Exchange dahil paravan şirketleri ve döviz bürolarına yüz milyonlarca dolar değerinde euro, emirlik dirhemi ve dolar cinsinden transfer gerçekleştirmesini sağladı.”
“Aynı zamanda Necibi, Türkiye merkezli bir döviz bürosu şirketi olan Golden Stars Kıymetli Madenler Tekstil Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin (Golden Stars) sahibi. Golden Stars, Sadaf Exchange ile birlikte döviz değiş tokuşu hizmeti veriyor. Golden Stars aracılığıyla bakanlık tedarik bölümü adına Türkiye ile İran arasında nakit ve altın transferleri gerçekleştiren Necibi, böylelikle 2023’te bakanlık için on milyonlarca dolar değerinde nakit transferi sağladı.”
“Necibi, kendi adını taşıyan şirketi ve Golden Stars, bakanlığa maddi yardım ettiği, sponsor olduğu veya mali, maddi veya teknolojik destek sağladığı veya bakanlığa ya da bakanlığa destek olarak mal veya hizmetler sağladığı için yaptırım kapsamına alındı.”
ADEYEMO: KÜRESEL FİNANS SEKTÖRÜYLE BİRLİKTE ÇALIŞIYORUZ
En son nisan sonunda Türkiye’yi ziyaret etmiş olan ABD Hazine Bakanı Yardımcısı Wally Adeyemo, Washington’ın “İran silahlı kuvvetlerinin milyarlarca dolarlık petrol ve diğer yasadışı gelirlerini aklamak için kullandığı geniş gölge bankacılık sistemini hedef aldığını” belirtti. Adeyemo, “Terörü destekleyen fonların hareketine karşı farkındalığı artırmak için müttefiklerimiz ve ortaklarımızın yanısıra küresel finans sektörüyle birlikte çalışmaya devam ediyoruz” dedi.
İRAN: ABD’NİN HAKSIZ EKONOMİK SAVAŞININ BİR PARÇASI
İran’ın BM Daimi Temsilciliği ise ABD ile müttefiklerinin uyguladığı yaptırımların Tahran’a karşı “ekonomik savaşın” bir parçası olduğunu söyledi. Açıklamada “Bu, ABD’nin İran halkına karşı haksız yere yürüttüğü ekonomik savaşın bir parçası. Onlar saldırdı, biz de ona göre kendimizi savunuyoruz. Bu ekonomik savaşın sonucunu yaptırım uygulama kabiliyeti değil, iradenin gücü belirleyecek” denildi.
ABD’nin uluslararası hukukla bir ilgisi olmayan tek taraflı yaptırımları, yasaklanmış şirket ve kişilerin ABD’deki varlıklarını dondururken Amerikalıların da bunlarla iş yapmasını yasaklıyor. Hatta belirli işlemleri yapanları da yaptırıma uğrama riskiyle karşı karşıya getiriyor. (Reuters, Treasury, Dış Haberler, artigercek)