Savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana defalarca Orta Doğu’yu ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, bir kez daha bölge ülkelerini turluyor. Axios internet sitesi, Blinken’ın Katar, Mısır ve İsrail’i ziyaret edeceğini yazdı.
ABD’nin bir numaralı diplomatı Blinken, Orta Doğu’ya uçmadan Türkiye’yi telefonla aradı ve mevkidaşı Hakan Fidan’la görüştü. Dışişleri Bakanlığı, ateşkes müzakereleri ve Orta Doğu’daki gerilimin görüşüldüğünü bildirdi. Ankara, Gazze Şeridi’nde kalıcı ateşkes için Washington’ın İsrail üzerinde baskı kurmasını istiyor.
Amerikan Dışişleri Bakanlığı ise yaptığı açıklamada Blinken ve Fidan görüşmesinde Perşembe gününün öne çıktığını bildirdi. ABD, Hamas’ın Perşembe günü gerçekleşecek ateşkes müzakerelerine katılmasını istiyor.
Aylardır bir sonuç vermeyen ateşkes görüşmelerinde Perşembe günü Katar’ın başkenti Doha’da kritik bir randevu var. Arabuluculardan biri olan Washington, Hamas’ın randevuya katılmayacağını ilan etmesiyle yardım için Ankara’yı aradı.
ABD 15 Ağustos’ta Doha’daki randevuyla ateşkes müzakerelerinde bir sonuca ulaşmayı hedefliyor ve Hamas’ın masaya dönmesini umuyor.
ABD’nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake ise, bu sabah yaptığı açıklamada İran’la ilişkileri olan Türkiye de dahil müttefiklerinden Tahran’ı Orta Doğu’daki gerilimi azaltmaya ikna etmelerini istediklerini söyledi.
“İran’la herhangi bir ilişkisi olan tüm müttefiklerimizden gerilimi düşürmeleri için baskı yapmalarını istiyoruz ve buna Türkiye de dahil” diyen Jeff Flake, Türk muhattaplarının gerilimin tırmanması için ellerinden geleni yaptığını belirtti, “Olayın tırmanmayacağı konusunda bizden daha emin görünüyorlar” diye devam etti.
Gazze Şeridi’nde 40 bin Filistinliyi katleden İsrail, 31 Temmuz akşamı Hamas’ın siyasi büro şefi İsmail Haniye’ye suikast düzenledi. İran’ın başkenti Tahran’daki suikast, Orta Doğu’daki dengeleri değiştirmiş durumda. Hamas yaşamını yitiren Haniye’nin yerine Yahya Sinvar’ı seçti ve bu karar İsrail için büyük bir sürprizdi. Zira, İsrail işgal ordusu 10 ayı aşkın süredir Sinvar’ı yakalamak için çaba harcıyor ancak ‘Gölgelerin lideri’ olarak bilinen Yahya Sinvar’dan hiçbir iz yok.
ABD, Katar ve Mısır’ın arabuluculuğunda Perşembe günü yapılacak yeni müzakere turuna İsrail katılıyor. Hamas ise ‘daha fazla müzakere turu veya yeni öneriler yerine’ ABD Başkanı Joe Biden’ın 31 Mayıs’ta açıkladığı ateşkes planının uygulanmasını istiyor.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından da onaylanan söz konusu üç aşamalı plan, ilk aşamada bazı rehinelerin serbest bırakılması karşılığında çatışmalara altı hafta ara verilmesini, ayrıca İsrail askerinin sivil nüfus bulunan yerlerden çekilmesini öngörüyor.
İkinci aşamada kalan rehinelerin serbest bırakılması ve kalıcı bir ateşkesin görüşülmesi, son olarak da Gazze’nin yeniden inşasının konuşulması hedefleniyor. O dönem Biden ve diğer ABD’li yetkililer İsrail’in planı kabul ettiği yönünde açıklamalar yapsa da Benyamin Netanyahu liderliğindeki İsrail hükümetinden aksi yönde çıkışlar gelmişti.
Halihazırda uluslararası topluluktan yükselen ateşkes çağrıları yoğunlaşıyor. Fransa, İngiltere ve Almanya liderleri Pazartesi günü yaptıkları ortak açıklamada ‘derhal ateşkesin sağlanmasına’ yönelik çağrıda bulundu.