Uluslararası Araç Muayene Komitesi (CITA) tarafından Institute for Economic Research and Consulting GmbH’ye hazırlatılan kapsamlı çalışma, Türkiye’de Periyodik Araç Muayenesi uygulamasının yol güvenliği ve ekonomik sonuçlar üzerindeki etkilerini değerlendirdi.
Almanya’daki Zeppelin Üniversitesi’nde Mobilite, Ticaret ve Lojistik Profesörü olan Dr. Wolfgang H. Schulz ve ekibinin öncülük ettiği bu araştırma, 1990-2022 yılları arasındaki verileri kapsamakta olup, sağlam veri setleri ve ekonometrik modeller kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın belirlediği standartlara göre bu hizmeti vermeye tek yetkili kurum olan TÜVTÜRK’ün Periyodik Araç Muayene uygulamasının Türkiye’deki yol güvenliği ve ekonomik performans üzerindeki olumlu etkilerini gözler önüne seriyor.
Periyodik Araç Muayenesi 219 bin kişinin yaralanmasını önledi
Çalışma, araç muayene uygulamasının önemli ölçüde kazaların önüne geçtiğini ortaya koydu. Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın denetiminde ülkemizde periyodik araç muayene hizmeti vermeye yetkili tek kuruluş olan TÜVTÜRK tarafından Periyodik Araç Muayene uygulamasının 2008 yılında başlatılmasıyla birlikte, karayolu güvenliğinde önemli iyileşmeler gözlemlendi.
Araştırmaya göre, ölümlü kazalara bağlı ölümlerin payı yüzde 3,766 olarak hesaplanırken, periyodik araç muayenesi sayesinde 5 bin 33 ölüm önlendi. Ölümlü kaza başına yaralanma oranı yüzde 164,29 olup, bu da 219.498 yaralanmanın önlendiği anlamına geliyor.
22.4 milyar TL’lik tasarruf
Çalışma içindeki ekonomik analiz, Araç Muayene uygulanmasının sağladığı önemli maliyet tasarruflarını vurguluyor. Araç muayenesi sayesinde önlenen kazaların yıllık ortalama tasarrufu yaklaşık olarak 1,5 milyar TL’ye ulaşırken, 2008’den 2022’ye kadar toplam tasarrufun 22,48 milyar TL olduğu tahmin ediliyor. Bu tasarruflar, araç muayenesinin ekonomik geçerliliğini ortaya koyarak yol kazalarının topluma getirdiği mali yükü azaltmadaki performansını da pekiştiriyor.