Küresel piyasalarda negatif seyirle güne başladı (05.09.2024)

ABD ekonomisinin beklenenden daha hızlı soğuyabileceğine yönelik endişeler risk iştahını zayıflatırken, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) sıkı para politikasını bu ay itibarıyla gevşetmeye başlayacağı beklentisi güçleniyor.

Analistler, bugün açıklanacak ADP özel sektör istihdam verilerinin Fed’in gelecekteki adımları için önemli ipuçları verebileceğini, ayrıca haftalık işsizlik maaşı başvurularının da piyasa oyuncuları tarafından yakından izlendiğini vurguluyor.

Dün açıklanan verilere göre, ABD’de JOLTS açık iş sayısı temmuz ayında 7 milyon 673 bine geriledi ve bu rakam Ocak 2021’den bu yana kaydedilen en düşük seviye oldu. Temmuz ayına ilişkin fabrika siparişleri ise yüzde 5 ile beklentilerin üzerinde açıklandı.

Analistler, bu verilerin ülkedeki durgunluk endişelerini artırdığına dikkat çekerek, yarın açıklanacak istihdam raporunun ABD ekonomisi hakkında daha fazla bilgi sağlayacağını belirtiyor.

Bu gelişmelerin yanı sıra, ABD ekonomisine dair güncel değerlendirmelerin yer aldığı Fed’in “Bej Kitap” raporu da ekonomik faaliyetin son haftalarda yavaşladığını ortaya koydu.

Fed’in 12 şubesinden gelen analizlerle hazırlanan rapora göre, ekonomik faaliyetin sadece 3 bölgede hafif bir artış gösterdiği, buna karşın önceki raporda yatay veya azalan faaliyet bildiren bölge sayısının 5’ten 9’a yükseldiği ifade edildi.

Fed yetkililerinin açıklamaları da yakından izlenirken, Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, iş gücü piyasasının yavaşlamaya devam ettiğini ancak zayıf olmadığını ifade etti. Fiyat baskılarının genel olarak azaldığına dikkat çeken Bostic, enflasyonun muhtemelen yüzde 2 seviyesine doğru sürdürülebilir bir yolda olduğuna dair güveninin arttığını belirtti.

Bostic, Fed’in çok uzun süre kısıtlayıcı bir para politikası sürdürmemesi gerektiğini ifade ederken, enflasyon risklerinin azalmasını sağlamak için dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.

Henüz enflasyona karşı zafer ilan etmediklerini belirten Bostic, ekonomide büyük bir zarar yaratmadan yüksek enflasyonu ortadan kaldırmanın mümkün olabileceğini söyledi.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly ise Fed’in iş gücü piyasasını sağlıklı tutmak adına faiz oranlarını düşürmesi gerektiğini, ancak bunun ne kadar olacağının gelen ekonomik verilere bağlı olduğunu ifade etti.

Bu gelişmeler doğrultusunda, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in yıl sonuna kadar 100 baz puanlık faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılırken, bu ay 50 baz puanlık bir faiz indirimi yapılma ihtimali ise yüzde 45’e yükselmiş durumda.

Artan resesyon kaygıları ile birlikte teknoloji hisseleri öncülüğünde dünya genelinde yaşanan satış baskısının ardından dün toparlanma görüldü. Yapay zeka konusunda yatırımcıların şirketleri yeniden değerlendirdiği dikkat çekti.

Kurumsal tarafta ise US Steel hisseleri, Beyaz Saray’ın Japon şirket Nippon Steel’in çelik üreticisini satın almasını engellemeye yönelik hazırlık yaptığı haberlerinin ardından yüzde 17’den fazla değer kaybetti.

Öte yandan, ABD’de Demokrat başkan adayı Kamala Harris, yeni kurulan şirketler için vergi indirimini 5 bin dolardan 50 bin dolara çıkarma planını açıkladı. İlk başkanlık döneminin sonunda 25 milyon yeni küçük işletme başvurusu görmek istediğini belirten Harris, bunun gerçekleşmesi için yeni işletme kurma maliyetlerini azaltmayı hedeflediklerini bildirdi.

Bu gelişmelerle birlikte, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,76 ile 19 Temmuz 2023’ten bu yana en düşük seviyede kapanırken, dolar endeksi yeni güne 101,3 seviyesinden, altının ons fiyatı ise önceki kapanışın yüzde 0,4 üzerinde 2.505 dolardan dengelendi.

Brent petrolün varil fiyatı, artan resesyon endişeleri ve özellikle Çin’de zayıf talep beklentileri nedeniyle dün yüzde 1,2 düşüş yaşarken, yeni günde ABD’de petrol stoklarının azalması ve OPEC+’nın üretim artışını erteleyebileceği yönündeki haberlerle yüzde 0,2 artışla 72,8 dolardan işlem görüyor.

Merkez bankaları cephesinde, Kanada Merkez Bankası (BoC) politika faizini üst üste üçüncü toplantıda 25 baz puan düşürerek yüzde 4,25’e indirdi. Bankadan yapılan açıklamada, enflasyonun temmuz ayında beklentilere uygun olarak yüzde 2,5’e gerilediğine dikkat çekildi.

Dün, Dow Jones endeksi yüzde 0,09 yükselirken, S&P 500 endeksi yüzde 0,16 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,30 düştü. ABD’de endeks vadeli işlemleri yeni güne negatif bir seyirle başladı.

Avrupa borsalarında ise dün satış baskısı öne çıkarken, durgunluk endişeleri yatırımcıların odağında kalmaya devam ediyor. Analistler, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) bu yıl iki faiz indirimi daha yapacağına kesin gözüyle bakıldığını, gözlerin makroekonomik veri akışına çevrildiğini belirtiyor.

Dün açıklanan verilere göre, Almanya’da hizmet sektörü PMI 51,2 ile Avro Bölgesinde ise 52,9 ile beklentilerin altında gerçekleşti ancak yine de güçlü bir performans sergilemeye devam etti. Ayrıca, Avro Bölgesi’nde Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) temmuz ayında aylık bazda yüzde 0,8 artarken, yıllık bazda yüzde 2,1 geriledi.

Öte yandan, üç aydır boş olan İspanya Merkez Bankası başkanlığı görevine José Luis Escrivá Belmonte getirildi.

Dün Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,83, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,98, İtalya’da FTSE MIB endeksi yüzde 0,54 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,35 geriledi. Avrupa’da endeks vadeli işlemleri yeni güne de negatif bir başlangıç yaptı.

Asya piyasalarında ise satış baskısının yeni günde de etkili olduğu görülürken, dolar/yen paritesindeki düşüş sürüyor. Japonya Merkez Bankası (BoJ) yönetim kurulu üyesi Hajime Takata, şirket harcamaları ve ücretlerin artışını teyit etmeleri halinde, bankanın faiz oranlarını artırmaya devam etmesi gerektiğini belirtti.

Analistler, BoJ’un bir sonraki faiz artırımını ocak ayında yapacağına ilişkin beklentilerin güçlendiğini ifade etti.

Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,12, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,18, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,13 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,47 geriledi.

Dün Borsa İstanbul’da satıcılı bir seyir hakim olurken, BIST 100 endeksi günü yüzde 0,37 azalışla 9.984,93 puandan tamamladı.

Bugün yurt içinde dikkatler Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıklayacağı Orta Vadeli Programa (OVP) çevrildi. Toplantıdan çıkacak sinyallerin varlık fiyatları üzerinde etkili olacağı öngörülüyor.

Dolar/TL, dün yüzde 0,1 değer kaybederek 33,9853’ten kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 34,0280 seviyesinden işlem görüyor.

Analistler, yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde perakende satışlar, ABD’de ADP özel sektör istihdamı, haftalık işsizlik maaşı başvuruları ve hizmet sektörü PMI verilerinin takip edileceğini belirtti. Ayrıca teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.800 ve 9.600 puan seviyeleri destek, 10.100 ve 10.250 seviyeleri ise direnç olarak izleniyor.

Yorum yapın