Yerli kısa filmlerin sayısı son beş senede devamlı azalırken belediye gibi kurumların düzenlediği kısa film festivallerinin sayısı tırmanışa geçti. Benzer filmlerin yarıştığı festivallerin niteliği de tartışma konusu. Bu durum “Bu kadar festival niçin yapılıyor?” sorusunu akıllara getirdi.
MURAT ÖZTEKİN – Türkiye’de film festivalleri krizlerle anılırken son yıllarda yapılan kısa film festivallerinin sayısında âdeta patlama yaşanıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre sadece bu senenin takviminde 170 kısa film festivali veya kısa film yarışması yer alıyor. Bu festivallerden 30 adedinin ilk defa düzenlendiği, 65’inin ise henüz beş senesini doldurmadığı görülüyor. Sinemayı destekleyen bakanlık, 2019’da 20 kısa film festivaline hibe verirken bu rakam 2024 yılı içerisinde 39’a çıktı. Bütün bu rakamlar, başta belediyeler olmak üzere STK ve dernek gibi çeşitli kurumların düzenlediği kısa film festivallerine olan rağbetin arttığını gösterdi.
NİÇİN YAPILIYORLAR?
Ancak Türkiye’de üretilen kısa filmlerin sayısında aynı artışı görmek mümkün değil. 2023 yılında kısa kurmaca türünde 382 adet film üretildi. Bu sahada 799 eserin çekildiği 2019’a göre büyük düşüş yaşandı. Kısa belgesel türünde ise son yıllarda devamlı düşüş meydana geldi. Yani kurumların düzenlediği kısa film yarışmaları artarken kısa filmlerin sayısı azaldı! Bu durum “Festivaller niçin artıyor?” sorusunu akla getirdi?
Festivallerin genç sinemacılara alan açtığı ve sinemanın gelişimine katkı sunduğu bir hakikat. Ancak Türkiye’de bazı kısa film festivalinin kaliteleri de tartışma konusu. “Göstermelik olarak yapılan” birçok festivalde aynı kısa filmlerin yarıştırıldığı ve niteliksiz eserlerin ödüllendirildiği iddia ediliyor. Festivallerin bir kısmında ön jürilerin bile olmadığı konuşuluyor.
“HAVA ATMA ÜZERİNE KURULU”
Sorularımızı cevaplayan sinema eleştirmeni Kerem Akça “Yerli kısa filmler arasından kaliteli yapımlar çıkıyor. Kısa film çekerek uzun metraja sıçrayan düzgün yönetmenler de oluyor. Ancak genel anlamda kısa filmlerde kalite problemi var; aynı formüller kullanılarak filmler çekiliyor, aynı konuların peşine düşülüyor ve çok az orijinal iş çıkarılıyor. Festivaller de ‘binlerce eser başvurdu’ denilerek anlamsız bir hava atma üzerine kurulmaya başladı. Birkaçı dışında süreklilik arz edeni az. Bu arada aynı filmler ortalıkta dolaşabiliyor” diyor.