Varoluş bunalımıyla birlikte gelen metafizik buhranı, fırsata çevirmek isteyen kurnazlar, insanları madden ve manen sömürüyor. Kendilerini, ‘Bilinçaltı temizleme uzmanı’, ‘Kuantum düşünce uzmanı’, ‘Enerji ve frekans yönlendirme uzmanı’ gibi lanse eden isimler, eşine az rastlanır bir maddi vurguna imza atıyor. İşi inandırıcı hale getirebilmek içinse akla hayale gelmedik yöntemler uygulanıyor.
Yerleşik hayata geçisin ve medeniyetin doğuşunun ilk duraklarından kabul edilen Şanlıurfa’daki Göbeklitepe’nin arkeolojik önemini bile kendi çıkarlarına alet eden psikobilim kalpalazanları, kendilerine güvenen vatandaşları manipüle ediyor. Üstelik bu manipülasyonu, seans ücreti kişi başı 69 bin liraya kadar çıkıyor. Seans ücretleri, kişinin tanınırlığına göre değişmekle birlikte 2 bin ile 57 bin lira aralığında değişiyor. Psikoloji bilimine hakim uzman isimlerden, yeni çağın yeni dolandırıcılığına karşı yorumları dinledik.
Klinik Psikolog Mehmet Teber
İSTİSMAR EDİLEN BİR ALAN
Psikoloji alanına yakın birçok alan var. Ve suistimal ediliyor. Bunlardan bir tanesi enerji alanı. Birçok ekolü ve versiyonu var. Güya seanslar düzenleniyor ve bu yolla insanların psikolojik ve biyolojik sorunları iyileştiriliyor. İnsanın bir enerjisi var. Bu doğrudur. Fakat sonraki bütün adımlar yanlıştır. Enerji alanına müdahale hassaslık gerektirir. Bir hekime teslim edebiliriz. Bu işi yapanlar hekim değil. Bir belge veriliyor. Herkes bu konuda kendini uzman zannediyor. Bu konuda bir çok mağdur vatandaş var. İnsanlar bu tarz seanslar, daha kısa, daha pratik ve şova dayalı olduğu için aldanıyorlar. İnsanları buraya götüren şey, şov kısmının olması. Hızlı dönüşüm vaadedilmesi.
İNSANLAR ZARAR GÖRÜYOR
Sosyal medyada gruplar halinde varlar. Bunlar psikolog değil, psikiyatrist değil. Psikolojik danışman değil. Bunlar yüzünden travmaları açılmış fakat iyileştirilmemiş bir sürü kişi karşımıza çıkıyor. Çocuğunu enerjiye götürmüş ama evladı dağılmıştı. Depresif hale gelmişti. Dengeli bir terapi ile toparladık. Belge ve sertifika bizi aldatmasın. Asıl olan şey diplomadır. Kişinin diploması önemlidir.
Teber’e göre 5 tehlikeli yaklaşım
ENERJİCİLER
Alfa, beta, teta, kuantum gibi isimlerle karşımıza çıkar. Evet, insanın bir enerji bedeni var. Bu bedendeki aksaklıklar insanın biyolojisini ve psikolojisini etkiler. Ancak enerji öyle hassas, ince bir alan ki ehliyetsiz biri enerji alanınızı karmakarışık edebilir. Üstelik müdahale edenin enerji rengi size bulaşır, onun karanlığı sizi kirletebilir.
ZİKİRCİLER/ESMACILAR
Alim ve ehil olmayan kişiler hesaplarında bilmem kaç sayıda zikir, dua, esma, tılsım tavsiye ediyor. Bereket için, aşk için, çocuk için vs. Yaşantısında, halinde göremediğimiz din kavramını söylemlerinde bolca görüyoruz. Uluorta zikir dağıtan bu kişiler dini açıkça kullanıyorlar bana göre. Dua, zikir tabi ki faydalı ama Kuran ve Hadislerde önerilen dualar insana hayli hayli yeter.
HİPNOZCULAR
Bilinçaltı ya da geçmişi hipnozla temizleyenler. Birikmiş negatif duygu ve dürtülerimiz de var. Ama bilinçaltını temizlemek diye bir şey yok. Bilinçaltı insanın bağırsakları gibi. Yediğimiz her şeyin bağırsağa etkisi var, yaşadıklarımızın da. Aman dikkat, her eline endoskopi cihazı alanın eline bağırsağınızı bırakmayın. Temizlik yapalım, derine inelim derken bolca mikrop kapıp, bilinçaltınızı dağıtabilirsiniz.
NÖROFORMATÇILAR
Bakıyoruz bir kişi çıkıyor Instagram canlı yayınında insanların travmasını açıyor, kendince ürettiği birkaç dokunuşla şifa dağıtıyor. Üç beş kişi iyileşirken diğerleri açılmış yaraları ile baş başa kalıyor. EMDR gibi güvenilir bir yöntemi öneririm Nöroformat yerine.
DİZİMCİLER
Bir dizi ile aile dizimi popüler oldu ama oldukça riskli. Uygulayıcıların çoğu yetkin değil. Günümüzü analiz etmeden geçmişi kurcalamak, bir enkaz altında kalmakla sonuçlanabilir. Geçmişte saplanıp kalabilirsiniz. Asıl tehlike ise bu 5 alanın eğitimi teyzelere ve amcalara yani herkese 2 günde veriliyor. Ortada bir sürü candan edecek yarım doktor var. Aman dikkat. Birkaç oturumluk şovlar yerine klasik psikoterapi daha güvenlidir.
Uzman Klinik Psikolog Ayhan Altaş
PSİKOLOJİ EĞİTİMLERİ YOK
Son yıllarda, bilimsel dayanağı olmayan pek çok terapötik uygulama ve seans popülerlik kazandı. Bu uygulamalar arasında “bilinçaltı temizliği”, “arınma terapileri”, ‘kuantum şifa’ gibi kavramlar yer almakta. Genellikle, bu tür seanslar yüksek ücretler karşılığında sunulmakta ve akademik veya profesyonel bir psikolojik/ terapötik eğitim almamış kişiler tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu tür uygulamaların çoğunun bilimsel geçerliliği yoktur. Psikoloji, tıp ve benzeri bilim dallarında kabul gören yöntemler, genellikle uzun yıllar süren araştırmalar ve deneylerle desteklenir. Bilinçaltı temizliği ve kuantum şifa gibi yöntemler ise genellikle bu tür bilimsel kanıtlar sunmazlar.
DOLANDIRICILARA FIRSAT DOĞDU
“Terapi” adı altında yapılan şeylere insanların ilgi göstermesinin nedeni bu kişilerin psikolojik sorunlar yaşayan kişilere çok kısa zamanda çok büyük değişimler vaad etmesidir. Sürekli mucizeler vaad ettikleri için psikolojik sorun yaşayan kişilerde hızlı bir şekilde iyileşmek istediği için bu insanların ağına düşüyorlar.
İNSANLARA ZARAR VEREBİLİR
Birçok kuantum şifa uygulayıcısı, kuantum fiziği terminolojisini kullanarak çeşitli iddialarda bulunur, ancak bu iddiaların bilimsel temeli yoktur. Örneğin, ‘kuantum dokunuş’ veya ‘kuantum enerji alanları’ gibi kavramlar genellikle yanıltıcıdır ve bilimsel topluluk tarafından reddedilir. Profesyonel olmayan kişilerin denemeleri insanlara zararlı verebilir.
YASAL DÜZENLEME ŞART
Psikoloji alanıyla alakalı bir yasal düzenleme olmadığı için bu kişiler çok rahat bir şekilde farklı isimler adı altında insanları sömürebiliyorlar. En önemli risk insanların iyileşeceğine olan inancını zedeliyorlar. Bu şahıslara başvuran kişiler vaad edilen değişime ulaşamadığında iyileşme inancı zedeleniyor.
YÜKSEK PARA TALEP EDİYORLAR
Uzman olmayan kişilerin insanların psikolojik sorunlarına müdahale etmeleri kişilerin yaşadığı psikolojik sorunları daha da zorlayıcı hale getirebiliyor. Nasıl neşter doktorun elinde şifa dağıtırken bir kasabın elinde cefa dağıtabilir. Yani sağdan soldan öğrenilerek denenen yöntemler zarar veriyor.
BİLİME GÜVENİN
Psikoterapistler, psikologlar ve psikiyatristler, uzun yıllar süren eğitim ve klinik deneyim sonucunda bu unvanları alırlar. Bilimsel bilgiye dayanmayan ve bu tür profesyonel eğitimden yoksun kişilerin terapi hizmetleri sunması, etik değildir ve risklidir.