“3 ay yatar çıkarım” zihniyetine neşter geliyor. Başkan Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti Grup Toplantısı’nda yaptığı açıklamada “cezasızlık algısı ortadan kalkacak” ifadelerini kullandı.
Ceza infaz hükümleri nasıl değişecek? Hadım yasası mı geliyor? Sistemdeki problemler neler? Hukukçu Prof. Dr. Selami Kuran, A Haber canlı yayınında konu ile ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu.
İşte o açıklamalardan satır başları;
“ÇOK İYİ OKUNMASI LAZIM”
“Sayın Cumhurbaşkanının bu toplantısında yapmış olduğu açıklama önemli bir konu. Toplumsal bir yaraya ciddi şekilde parmak bastı en üst perdeden. Son zamanlarda toplumda özellikle artan çok ve kadarın cinayetleri ve suç işleyen kişilerin cezasızlık durumuyla karşı karşıya kaldıkları kısaca adaletin tecelli etmediği veya gerektiği kadar tecelli etmediği şeklinde yaygın bir kanaat var. Bu çok ciddiye alınması gereken toplumsal vicdanın kamu vicdanının bu konudaki tepkisinin siyaseten çok iyi okunması lazım.
Hukukçu Prof. Dr. Selami Kuran (Ekran görüntüsü / A HABER)
ADALET MÜLKÜN TEMELİDİR
Toplumda şöyle bir algı var suç işleyenin yanına kar kalıyor. Suç işleyenin aslında demokratik bir hukuk devletinde işlediği suçun sonuçlarına katlanması ve bunun ivedilikle yapılması lazım. Zaten bu nedenle bizim mahkemelerimizde ‘adalet mülkün temelidir’ yazıyor. Devletin temelidir. Adalet duygusu diğer sorunların yanında en önemli duygudur. Mutlaka bir şekilde toplumda karşılığının olması lazım.
“10 YIL CEZA ALMIŞSA 4 YILA İNİYOR”
Uygulamada bazı sorunlar var. İnfaz sistemimizde yer alan şartlı salıverme koşullu salıverme denetimli serbestlik gibi hususlar ciddi şekilde tartışılıyor. Bir kişi işlediği bir suçtan dolayı eğer 10 yıl ceza almışsa bunun yarısını yatıyor. 1 yıl da otomatik olarak denetimli serbestlikten yararlanıyor. 10 yıllık bir cezanın infaz süresi 4 yıla iniyor.
Hukukçu Prof. Dr. Selami Kuran (Ekran görüntüsü / A HABER)
DENETİMLİ SERBESTLİK KALDIRILACAK MI?
Denetimli serbestlik bütün suçlarda otomatik olarak uygulanıyor. Ağır suçlar dediğimiz özellikle katalog suçlar açısından terör suçları, kasten öldürme, kadına yönelik şiddet, uyuşturucu suçları gibi suçlarda bu 1 yıllık denetimli serbestliğin kaldırılması tartışılıyor. Sanıyorum taslakta bu hususlara da yer verilecek.
İYİ HAL İNDİRİMİ
Özellikle iyi hal indirimi sanıkların mahkemede duruşmada kravatlı takım elbiseleriyle çıkmalarında mahkemenin adeta otomatiğe bağlanmış bir şekilde iyi hal indirimine gitmesi alt ve üst sınırlar çerçevesinde. Bu da daha önce kaldırıldı. Bütün suçlar açısından iyi hal indiriminin kaldırılması tartışılıyor.
HAKSIZ TAHRİK
Bir diğer önemli husus da haksız tahrik. Özellikle kadın cinayetlerinde mahkemelerde karşımıza çıkan bir takım motivasyonlarla cinayetin işlendiği töre gibi gelenek gibi bunların da bazı dosyalarda mahkemeler tarafından göz önünde bulundurularak haksız tahrik yönünde kanaat oluşarak cezada bir indirime gidilmesi söz konusu olabiliyor.
Sayın Cumhurbaşkanının dün ipuçlarını verdiği husus şu cezasızlık algısının ortadan kalkması için 2 yıl, 3 yıl, 4 yıl ceza alan kişilerin bu cezanın en az yüzde 10’unu cezaevinde geçirmesi daha sonra bir denetimli serbestlik hakkından yararlanması gündeme gelecek.
Hukukçu Prof. Dr. Selami Kuran (Ekran görüntüsü / A HABER)
HADIM YASASI MI GELİYOR?
Sayın Bakanın da ifade ettiği husus bizim infaz kanunumuzun 108. Maddesinde. Orada mahkumların hükümleri gerektiği zaman bir tedaviye tabii tutulabilecekleri yönünde genel bir hüküm var. Bunun yeniden düzenlenerek bu hadım meselesinin gündeme gelebileceğine ilişkin bir açıklama yaptı. Ama hatırlayalım 2015’te yine bir kadın vahşi bir cinayete kurban gitmişti. 2016’da aslında o dönemde hükümet bu hadım cezasıyla ilgili bir yönetmelikte değişiklik yaptı kanuni bir düzenleme değildi. Yasal bir düzenleme değildi. Danıştay’a yapılan itiraz sonucunda bu yönetmelik iptal edildi. O hadımlık müessesesini getiren bu suç tiplerinde bunun yolunu açabilecek düzenlemeye gidildi ama yasal bir düzenleme olmadığı için yani yasa aşamasında bir düzenleme olmadığı için bir yönetmelikle yetinilmişti. Sanıyorum önümüzdeki dönemde eğer bu konu gündeme gelirse doğal olarak parlamentodan geçecek bir yasayla bunun yapılması gerekecek.
Kanaatimce artık toplumda ciddi bir tepki var öfke var. Kadına yönelik çocuklara yönelik suçlarda, cinsel suçlarda mesela hadım yasası ile ilgili düzenlemeler Almanya’da var İtalya’da var. Belirli Avrupa ülkelerinde var. Yani bizde de yasal düzenleme yapılmak kaydıyla bu konu ile ilgili bir çalışma yapılabilir diye düşünüyorum.”