Eski dönemlerde soğuk hava şartlarından ve avlanmaktan sağ çıkanlar, hem baharın gelişini hem de o yıl ulaşmak istedikleri iyi dileklerini doğaya sunarlarmış. Her toplumda farklı bir öyküsü olsa da binlerce yıldır 5-6 Mayıs’ta kutlanan Hıdırellez Bayramı’nın bereketi, sağlığı ve mutluluğu temsil ettiğine inanılıyor. Makyöz ve şarkıcı Suzan Kardeş’in kültür elçiliğini yaptığı Hıdırellez geleneği 2017’de UNESCO’nun “Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi”ne girdi. Birleşmiş Milletler, 32 yıldır sürdürdüğü bu geleneğe dayanarak Kardeş’e her yıl teşekkür mektubu gönderiyor. Ayrıca Kardeş’in bu mayıs ayında UNESCO tarafından “Yaşayan insan hazinesi” olarak takdim edilmesi bekleniyor. Baharın gelişini kutlamak isteyenler bugün “Suzan Kardeş’in Hıdırellez Festivali” ile Maximum Uniq Açıkhava’da buluşacak. Festivalde birçok konser ve etkinliğin yanı sıra gül ağacına dilek dilemek isteyenler için yoğun bir şekilde hazırlık yapan Kardeş’le, Hıdırellez’i konuştuk.
– Çocukluğunuzun bahar bayramlarını anlatır mısınız?
Yugoslavya’da bahar bayramı bizim için Hıdırellez başlangıcı demekti. Hazırlıklarımızı, kutlamalarımızı yapardık ve o an bizim için bahar başlardı. Piknikler yapılırdı, dilekler, adaklar adanır çeşitli ritüellerle birlikte baharı karşılardık. Çok heyecan verici ve neşeli kutlanırdı. Hep bir arada olmak çok güzeldi.
– Her Hıdırellez’de vazgeçmediğiniz ve sonuç aldığınız alışkanlığınız nedir?
Elbette en başta Hıdırellez keselerini hazırlamak. 32 yıldır binlerce kese yapıyoruz ve bu keseleri insanlara dağıtmak benim için mutluluk dağıtmak gibi bir şey. Herkesin kesesi olsun istiyorum ve dünyaya dağılsın istiyorum. (Gülümsüyor.) Sonucu tabii ki alıyorum. Çünkü bu benim hayalimdi. Küçücük bahçemde başlayan hayalim şimdilerde kendi festivalime dönüştü ve daha da büyümesi için elimden geleni yapmaya devam edeceğim. Bu geleneği sürdürüp yeni nesillere aktarmak istiyorum.
– Kariyerinizde önceleri zanaatınızı sahnelerken sonraki zamanlarda kendiniz sahne almaya başladınız. Sahnede olmak mı zanaatı sergilemek mi daha heyecan verici?
Aslında beni ben yapan mesleğim makyözlükten pek uzaklaşmadım. Her sette olamasam da elimden geldiğince orada bulunmaya çalışıyorum. En azından ön hazırlığı düzenlemek, ekip çalışmasını planlamak, yetiştirdiğim ekibimle setlerde bir arada olup jenerasyonu kaçırmamak hoşuma gidiyor. Beni heyecanlandırıyor. Tabii ki sahnede olmak bambaşka bir duygu. (Gülümsüyor.) Çok güzelmiş bunun da tadını çıkarıyorum. (Gülümsüyor.) Yaptığım her şey beni heyecanlandırıyor diyebilirim.
-Sahnede olmak size hangi duyguları yaşatıyor?
İnsanların birkaç saat dertlerinden uzaklaşarak mutlu olmaları çok hoşuma gidiyor.
Sanki bir film sahnesinin içindeymiş gibi hissetmelerini sağlıyorum. Bunu başarabildiğimi düşünüyorum. Herkes konserlerden çok mutlu çıkıyor. Mutluluklarını görüyorum, duyuyorum ve bundan inanılmaz keyif alıyorum.
“SUZAN’IN HIDIRELLEZ BAHÇESİ”NİN RİTÜELLERİ
Festivale gelirken yanınızda küçük bir hediye getirin; tek kalmış bir küpe, kopuk bir düğme, tek bir boncuk, küçük bir taş bile olur. Yeter ki armağan olsun. Ayrıca yanınızda çok istediğiniz bir şeyin fotoğrafını da getirmeyi unutmayın. (Gazete veya dergiden kesilmiş bir fotoğraf bile olur.)
Suzan Kardeş de size festival için hazırladığı keseleri verecek. Sizde kalacak kesenin içine para koyacaksınız. Salıncakta sallanacak, ateşten atlayacak, gül dalına adaklar bağlayacak, yere değmemiş suyla ıslanacaksınız.
HIDIRELLEZ GELENEKLERİ
5 Mayıs gecesi dilekleriniz için birkaç öneri;
1- Dilekler yazılıp çizildikten sonra gül ağacının dallarına asılır ya da gül ağacının altına gömülür.
2- Elma kabuğunu soyup yastığınızın altına koyarsanız rüyanızda evleneceğiniz kişiyi görebilirsiniz.
3- Taze soğanın iki sapını aynı boyda kesin. Bir tanesine dileğinizi dileyin ve dışarı koyun. Ertesi gün, kestiğiniz sapın boyu diğer sapı geçerse dileğiniz oldu demektir!
4- İnanışa göre o gece evlere bereket ve bolluk dağıtılıyor. Bunun için pirinç, tuz, bakliyat gibi kavanozların kapağını açık bırakın.
5- Kırmızı bir kesenin içine para koyun ve gül ağacının dalına asın. Bereket ve bolluk getirecektir.
6- Hıdırellez’in ertesi günü kahvaltıda yumurta yerseniz, seneniz bereketli ve sağlıklı geçer.
7- Ateşin üzerinden atlamak da Hıdırellez geleneklerinden biri.
8- O gün evlerde yemekler pişirilir ve başkaları ile paylaşılır, açık havada piknik yapılır.