Harris, geen hafta DS’nn yaylmasn “uluslararas neme sahip bir halk sal acil durumu” olarak ilan etmesi ve kresel mercek altnda olan M iei virsne ilikin AA muhabirine deerlendirmelerde bulundu.
Virsn hzla yaylmaya balamasnn dnyann gndemine oturduunu kaydeden Harris, M iei virsnn “Klad 1 ve Klad 2” olmak zere iki genetik trnn olduunu kaydetti.
Harris, geen yl ortaya kan virsn yeni tr “Klad 1b” ile ilgili endielerini dile getirirken, “Bu endielendiimiz tr nk ok hzl bulayor ve zellikle ocuklar arasnda olduka yksek bir lm oranna sahip. Esas endielendiimiz durum ok hzl yaylmas. Bu yl, 2023’n tamamnda grlenden daha fazla vaka tespit edildi. ok hzl yaylan virs dier lkelere de srad. Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde artan M iei vakalar, daha nce hi vaka bildirmemi Burundi, Ruanda, Uganda ve Kenya’ya da srad.” diye konutu.
M iei virsnn yeni tr olan Klad 1b dolaysyla hastalkla ilgili daha yksek lm oranlarnn grldn bildiren Harris, “(lm oran) Yaklak yzde 3 ve kk ocuklar gibi gerekten savunmasz gruplarda bundan daha yksek. zellikle kk ocuklar zerindeki etkilerinden endie ediyoruz. atmalar nedeniyle yerinden edilmi insanlar arasnda da hzla yaylyor. Baklk sistemleri yetersiz beslenmeden muzdarip olduu iin ok gl olmayan bu insanlar ok tehlikeli durumda.” dedi.
Harris, iek hastal ve HIV enfeksiyonuna yakalanm bireylerin M iei virsn daha ar geirebilme olaslna iaret ederken, bu kiilerin lm riskinin daha fazla olduunu syledi.
M iei virs iin belirli bir tedavi olmadn kaydeden Harris, virs yenebilecek bir antiviral ilacn olmadn ancak semptomatik tedavinin etkili olduunu syledi.
Harris, hastala yakalananlarn ciltlerinde dkntler olduuna deinirken, baka enfeksiyon kapmasn nlemek iin kiilerin tedaviye ihtiyac olduunu syledi.
M iei virs bulaanlarn atelerinin kacan hatrlatan Harris, ate drc ve ar kesici ilalara ihtiya duyacan belirterek hastalarn tbbi tedavi almalarnn ve bu srete kendilerini izole edebilmelerinin ok nemli olduunu vurgulad.
– “M E VRS NEDENYLE BR KAPANMAYA HTYA YOK”
Harris, iek hastal iin gelitirilen alarn M ieine kar etkili olduunu kaydederek yle devam etti:
“M iei virsne sahip olduu bilinen biriyle temas kuranlara, bu temastan sonraki 4 gn iinde bu alar olmas nerilir. Alanmas gereken bir dier grup da salgnn olduu blgedeki salk alanlardr. Ayrca daha byk risk altnda olanlardr. (M iei virs iin) Kitlesel alama nerilmiyor. Bu ok nemli. Virsn bulat yerlerde hedefli alama yaplmas gerekiyor. u anda zor olan, snrl olan ay tedarik etmek ve onlar salgnn olduu yere ulatrmak. A stoklar konusunda Kuzey Avrupa, ABD ve Japonya iyi kaynaklara sahip. Bu yzden u anda stoklar olan lkelerle ve reticilerle retimi artrmak, ayrca bu stoklar ihtiya duyulan yere ulatrmak iin ok yakn bir ekilde alyoruz. Bu aktif bir virs. Kimin hasta olduunu bildiiniz, iyi bir temas ve izolasyon nlemleri takibi yaptnz srece olduka kolay bir ekilde durdurulabilir. Yani (salgn nedeniyle) bir kapanmaya ihtiya yok. htiya olan ey, tam olarak kimin hasta olduunu bilmeniz iin ok iyi bir gzetim. yi laboratuvar tehislerine ihtiyacnz var, bylece kimin hasta olduunu ve virsn nerede olduunu ve deiip deimediini takip edebilirsiniz.”
M iei virsnn durumunu takip iin iyi laboratuvar tehislerine ihtiya olduunu syleyen Harris, toplumlarn da bu hastalkla mcadeleye katlmnn nemine iaret etti.
Harris, alamann yan sra “basit halk sal nlemleri”ne dikkati ekerek hasta ve temasllarn takip edilmesi halinde, virsn yava yava bitirilebileceini syledi.
– “M E VRSNN DNYAYA YAYILMASINI VE BR PANDEMYE DNMESN STEMYORUZ
M ieiyle ilgili insanlarn “yeni bir Kovid-19 gibi sre balayabilir mi?” diye tedirgin olduunu belirten Harris, unlar kaydetti:
“nsanlarn Kovid-19 gibi bir durumla kar karya olduumuzu dnerek endielenmelerine gerek yok. Bu ok farkl bir virs, farkl ekilde yaylyor. Kovid-19 hava yoluyla bulayor. M iei ise esasen ok yakn fiziksel temas yoluyla yaylyor. Bu yzden fiziksel temasla ilgili yaplan her eyi durdurmak, aslnda hava yoluyla yaylan bir eyi durdurmaktan daha kolay. nk bu byk bir kalabala yaylabilir. Bu birok toplumun karantinaya girmesinin nedenlerinden biriydi nk yapacak eyleri tkeniyordu. Bu yzden maske takmak ok nemliydi. Ancak M iei virsnn dnyaya yaylmasn ve bir pandemiye dnmesini istemiyoruz. nk yine salk sistemleri zerinde bask oluturacaktr. M iei virs, bir pandemiyi nlemek iin uluslararas neme sahip bir halk sal acil durumu olarak ilan edildi.”
Pakistan ve sve’in M iei vakalarn bildirdiini belirten Harris, bu iki lkenin de vakalar tespit ederek hzl bir ekilde bildirmelerinin nemine iaret etti.
Harris, lkelerin M iei virsyle ilgili durumu ve vakalar raporlarnda “effaf olmalarnn” bu alandaki mcadeleye katk salayacan syledi.
– M E VRS NEDR?
DS’ye gre, M iei virs, Poxviridae adl virs ailesine ve Orthopoxvirus cinsine ait “maymun iei” virsnn neden olduu viral bir hastalk.
Hastaln yaygn belirtileri arasnda yksek ate, ba, srt ve kas ars, lenf bezlerinde ilik, yorgunluk, me, titreme ve ciltte su ieine benzer kabarcklar yer alyor.
M iei virs fare ve sincap gibi kemirgen hayvanlardan veya enfekte olmu bireylerden bulayor.
Virsn neden olduu vcut dkntlerine dokunmak, bu dkntlerin bulat giysi, araf, havlu ve benzeri eyalar kullanmak ve vcut svlaryla temas etmek en nemli bula nedenleri arasnda yer alyor.
– AI FAALYETLER
eitli lkelerin salk kurumlarnn paylat bilgilere gre, iek hastalna kar kullanlan alarn M iei virs iin de etkin koruma salayabilecei ifade ediliyor.
ABD Hastalk Kontrol ve Korunma Merkezleri’nin sitesinde, JYNNEOS asnn M iei riskini azaltmada etkili olduu belirtiliyor. En etkili yntem olarak 28 gn arayla iki doz uygulama tavsiye ediliyor.
Avrupa Birlii (AB) Komisyonu’nun internet sitesinde de “MVA-BN” veya “Modifiye A Ankara-Bavarian Nordic”, AB ve ngiltere’de onayl tek M iei as olduu ifade ediliyor. Bu ann ABD ve svire’de JYNNEOS, Kanada’da IMVAMUNE ismiyle pazarland belirtiliyor. A 18 ya ve st kiiler iin kullanlabiliyor.
Avustralya Salk Bakanlnn internet sitesinde de M ieine kar JYNNEOS ve ACAM2000 alarnn kullanlabilecei belirtiliyor. ACAM2000’in 12 aylktan kk bebekler iin kullanmnn uygun olmad aktarlyor.
DS, 9 Austos’ta a reticilerine yapt arda acil kullanm listesine ynelik srecin balatldn duyurdu. DS, ayrca iki ann Acil Kullanm Listesi iin deerlendirildiini duyurmutu.