Avrupa Birlii’nin (AB) merkezi konumundaki Belika’da sokaklarda sahipsiz kpek ya da kedilere neredeyse hi rastlanmyor. Federal lke olmas nedeniyle uygulamalar blgelere gre deiiklik gsterse de ortak zmn ilk unsuru olarak ok sayda ve byk apta barnaklar gze arpyor.
lk barnan 1908’de ald Belika’da bu kurulularn yeterli say, kapasite ve nitelikte olmasna nem veriliyor.
Blgesel hkmetlerin hayvan refah bakanlklar, her barnan faydalanabilecei bir miktar fon ayrsa da barnaklar, esas olarak yardmseverlerin balaryla faaliyet gsteriyor.
– POLS, SOKAKTA BULUNAN KPE EN YAKIN BARINAA GETRYOR
Barnaklarla polis arasndaki ibirlii, sahipsiz kpek sorununun zmnde kilit rol oynuyor. Polisler, devriyelerinde ya da vatandalarn ihbaryla bulduu kpekleri en yakn barnaa getiriyor.
Bylece “sahiplendirilmeye ak” kategorisine alnmadan nce zorunlu bekleme sreci balatlyor.
– PLE HAYVANIN SAHB TESPT EDLYOR
Belika’da kpekler, 1998’den bu yana zorunlu olarak ipleniyor ve kimlik bilgileri merkezi veri tabanna ileniyor.
Sokakta bulunan kpekler, ya evlerinden kam ya kaybolmu ya da sahibi tarafndan terk edilmi oluyor.
Brksel Bakent Blgesi ile Flaman blgelerinde 15, Franszca konuulan Valonya’da 10 gn olarak belirlenen sre boyunca hayvanlarn ipleri vastasyla sahipleri aranyor.
Bulunanamas ya da sahibinin geri almak istememesi halinde kpein yeni sorumlusu barnak oluyor.
– “KISIRLATIRMA YOLUYLA NFUSU AZALTMAK GEREKYOR”
Brksel’in en kkl barnaklarndan Help Animals’n sorumlusu Deborah Foyle, AA muhabirine, “Kpekler barnaa geldiklerinde eitilmeleri lazm. Onlarla ilgilenilmesi lazm. Sosyalletirilmeleri lazm. Bu, zaman alyor ve finansman gerektiriyor. En nemlisi onlar yeniden sahiplendirmek.” dedi.
Foyle, barnaklarn karlat en byk sorunun kaynak bulmak olduunu vurgulayarak, “Yine de anslyz nk son 5 ylda polis departmanlarnda kurulan hayvan refah hizmetleri ok daha etkili hale geldi. Dolaysyla barnaklar ile polis ve hayvan refah yetkilileri arasnda ok daha fazla ibirlii var.” eklinde konutu.
“Ancak gnn sonunda bu kpeklerin bazlar barnakta uzun sre kalyor nk genken yaadklar kt deneyimler onlar saldrganlatrm olabiliyor. O zaman sosyalletirmek ve aile bulmak ok daha zor oluyor.” diyen Foyle, Belika’da kpeklerde saldrganlk sorunuyla mcadeleye dair unlar anlatt:
“Her blge bununla ayr ayr ilgileniyor. Gemite saldrgan kpeklerin ounun uyutulduu bir barnak vard ama artk hepimiz yanmza gelen hayvanlara sahip kmaya alyoruz. Bu yzden polis de bu hayvanlar koyacak yer bulmakta zorlanyor. rnein farkl polis departmanlarndan srekli olarak zellikle Amerikan Staffordshire ve dier byk kpeklerle ilgili talepler alyoruz nk onlar nereye koyacaklarn bilmiyorlar. Yetikin kpekleri uyutmak zm deil. Ksrlatrma yoluyla nfusu azaltmak gerekiyor.”
Belika mevzuat, kpeklerin ksrlatrlmasn dayatmyor. Bunun nedeni, evcil kpeklerin zaten yalnzca sahiplerinin eliinde dar kmalar veya iftlemeleri.
– “BARINAKLARDA UYUTMA SAYISI BYK LDE AZALDI”
Franszca konuulan Valon blgesindeki Hayvanlar Koruma Birliinin yetkilisi Sarah Bodart da “Bildiimiz kadaryla u anda sokakta bulunan kpekler uyutulmuyor. ok sayda hayvann kabul edildii daha byk barnaklar genellikle etik bir tz takip ediyor ve artk uyutmaya izin verilmiyor. Barnaklarda uyutma says son yllarda byk lde azald.” dedi.
Bodart, sahipsiz ve saldrgan kpek sorunuyla mcadele iin en etkili yntemleri yle sralad:
“Kimliklendirme ve ksrlatrma, iftletirmelerin dzenlenmesi ve snrlanmas, barnaklara maddi destek salanmas, barnaklardan sahiplenmenin tevik edilmesi, sahiplenecek kiilerin belli kriterlere gre seilmesi ve kpeklerin sahipleri tarafndan sokaa terk edilme ihtimallerinin ortadan kaldrlmas.”
Dnyaca nl Belikal aktr Jean-Claude Van Damme’n fahri eliliini stlendii, lkenin en etkili hayvan haklar rgt kabul edilen GAIA’nn Direktr Ann De Geef’in verdii bilgiye gre uyutma, bakent Brksel blgesinde yalnzca tbbi nedenlerle mmkn.
Valon ve Flaman blgelerinde ise yasak olmasa da teaml, “Barnakta yer kalmad diye” deil ancak bir hastaln varlnda hayvann uyutulmas ynnde.
– BELEDYE BAKANLARININ YETKS DAHLNDE
Brksel Bakent Hkmeti evre Bakanl kaynaklar, yaptklar aklamada, sahipsiz ve saldrgan kpekler konusunun belediye bakanlarnn yetki alanna girdiini belirtti.
Aklamada “Belediye bakanlar, kamu dzenini korumak iin gerekli tm nlemleri almakla sorumlu olduu iin idari polislere talimat verebilir ve bu emirler araclyla saldrgan bir kpein uyutulmas talep edilebilir.” ifadesi kullanld.