Medipol Mega Üniversite Hastanesi Organ Nakli Bölümü’nden Karaciğer Nakli, Karaciğer, Pankreas, Safra Yolları Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Onur Yaprak, tıpta insan vücudunun günlük alışılmış dışı bulgular vermesinin, bazı hastalıklar hakkında ipucu verdiğini belirtti.
NEFESTE 70 BİLEŞİK VAR
Normal fizyolojik durumlar olan idrar, dışkılama, terleme gibi vücut eylemlerinde oluşan olağan dışı belirtiler gibi nefesimizdeki kokunun da sağlığımız hakkında direkt ipucu verdiğini belirten Prof. Dr. Yaprak, şunları söyledi:
“Vücuttaki katabolizma sırasında endojen uçucu organik bileşikler üretilir. Nefesimizde 70 farklı çeşit endojen uçucu organik bileşik saptanmıştır. Bunlara örnek olarak hidrokarbonlar, alkoller, ketonlar, aseton ve aldehitler verilebilir. Bu gazlar dokulardan ve organlardan kan dolaşımına geçer ve sonuçta akciğerlerde değiş tokuş edilir ve nefesle dışarı verilir. Nefesdeki uçucu organik bileşikler vücudun metabolizmasıyla doğrudan ilişkili olan biyobelirteçlerdir.”
ÖNCE DİŞÇİYE GİDİN
Ağız kokusuna genellikle dişlerde bulunan bakteriler ve dildeki kalıntıların neden olabileceğini söyleyen Prof. Dr. Yaprak, “Bu nedenle, ağız kokusu vakalarının çoğunun kötü ağız hijyeni, diş eti iltihabı ve periodontit gibi diş eti hastalıkları ve tükürük bezlerinin ağzınızı nemli tutmaya yetecek kadar tükürük üretemediği bir durum olan ağız kuruluğu ile ilişkili olması şaşırtıcı değildir.
Diş hekimine yapılacak bir ziyaret periodontal hastalığın dışlanmasına ve ağız kokusuna katkıda bulunabilecek herhangi bir ağız probleminin belirlenmesine yardımcı olabilir” dedi.
DİYABET HOŞ OLMAYAN NEFESE SEBEP OLABİLİR
Prof. Dr. Yaprak, ilerlemiş karaciğer veya böbrek hastalığı ve kontrolsüz diyabetin hoş olmayan nefese yol açabileceğini söyleyerek “Kötü nefes kokuları nedene bağlı olarak değişir. Temel olarak, yenen tüm yiyecekler ağzınızda parçalanmaya başlar. Ayrıca yiyecekler kan dolaşımınıza emilir ve akciğerlere taşınarak soluduğunuz havayı etkiler. Ağız kokusu dişlerinizi fırçalayarak veya gargara kullanarak giderilmiyorsa, bu başka bir sorunun işareti olabilir” dedi.
KARACİĞER YETMEZLİĞİNİN İŞARETİ OLABİLİR
Karaciğer yetmezliği olan siroz hastalarında görülen tipik ağız kokusuna ‘fetor hepaticus’ denildiğini söyleyen Prof. Dr. Yaprak, şöyle dedi: “Fetor hepaticus’ta muhtemelen baskın kokular dimetil sülfit ve metil merkaptandır. Dimetil sülfit keskin, sarımsaklı bir kokuya sahipken, metil merkaptan daha çok çürük yumurta veya lahana gibi kokar. Diğer olası katkıda bulunanlar arasında amonyak, aseton, trimetilamin ve bazı ketonlar bulunur. Fetor hepaticus’a neden olan metabolik atık ürünler normalde filtrelenmek üzere karaciğere portal damar yoluyla gider. Karaciğer kanı filtreler ve atık ürünleri safraya ayırır. Filtrelenen kan daha sonra genel dolaşımınıza geri döner. Fetor hepatikus bu sürecin başarısız olduğu anlamına gelir; ya karaciğer kanı etkili bir şekilde filtrelemiyor ya da bu atık ürünleri taşıyan kan karaciğere gitmiyor demektir. İlk durumda karaciğer yetmezliği ikinci durumda portosistemik şant var anlamına gelir.”
HANGİ HASTALIKLAR?
“Birçok hastalık ağız kokusuna neden olabilir” diyen Prof. Dr. Yaprak, bunları şöyle sıraladı:
Mevsimsel alerjiler
Zatürre veya bronşit gibi solunum yolu enfeksiyonları
Uzun süreli (kronik) sinüs enfeksiyonları
Postnazal akıntı
Diyabet
Kronik reflü
Gastrointestinal sorunlar
Kronik akciğer enfeksiyonu
Karaciğer veya böbrek sorunları