Türkiye İstatistik Kurumu ve Merkez Bankası işbirliğiyle yapılan “Sektör Bilançoları 2023” araştırmasından derlediği bilgiye göre, 2023 itibarıyla 1 milyon 62 bin 328 firmada, 12 milyon 448 bin 735 kişi çalışıyor. Araştırmada bu firmalar 17 sektörde sınıflandırıldı.
Bu sektörlere ait bilanço ve gelir tabloları incelendiğinde, geçen yıl 17 sektörün büyümelerine paralel borçlarının da arttığı görüldü.
Sektörler, şirketlerin kısa süreli borçlarını ödeyebilme gücünü ve net işletme sermayesinin yeterli olup olmadığını gösteren “cari oran”a göre incelendiğinde, “bilgi ve iletişim” alanında faaliyet gösteren firmaların ortalamasının en yüksek orana sahip olduğu görüldü. Bu sektördeki firmaların ortalama cari oranı 1,56 olarak hesaplandı.
Bu sektörü 1,43 cari oranıyla “imalat”, 1,29’şer ile “toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı”, “madencilik ve taş ocakçılığı” ve “ulaştırma ve depolama” izledi.
İKİ SEKTÖRÜN CARİ ORANI 1’İN ALTINDA
Şirketin likiditesinin değerlendirilebilmesi amacıyla kullanılan cari oranın 1’in üzerinde olması, şirketler için olumlu değerlendiriliyor. Geçen yıla ilişkin mali tablolara göre, iki sektördeki firmaların ortalamada cari oranlarının 1’in altında olduğu görüldü.
Bu sektörler, 0,996 ile “kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor”, 0,816 ile “eğitim” oldu.
CARİ ORAN NEDİR?
Cari oran, dönen varlıkların kısa süreli yabancı kaynaklara bölünmesiyle bulunuyor. Dönen varlıklar, işletmelerin günlük operasyonlarını sürdürebilmek için kullandıkları likit varlıkları temsil ediyor. Unsurlar arasında nakit, alacaklar, stoklar ve ödeme öncesi harcamalar bulunuyor.
Cari oran, işletmenin kısa süreli borçlarını ödeme gücünü ve net işletme sermayesinin yeterli olup olmadığını gösteriyor. Cari oran çoğunlukla “X:1” şeklinde ifade ediliyor. Örneğin, cari oranın 1,5 lira olması, her 1 liralık kısa vadeli borç için 1,5 liralık dönen varlığın bulundurulduğu anlamına geliyor.
Mali tablolara göre 2023’te sektörlerin dönen varlıkları, kısa vadeli borçları ve dönen varlık/kısa vadeli borç oranı şöyle:
Sektörler (bin lira)
Dönen varlıklar
Kısa vadeli borçlar
Cari oran
Bilgi ve iletişim
492.772.776
315.132.909
1,56
İmalat
8.331.704.070
5.806.436.169
1,43
Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı
8.347.516.182
6.448.675.881
1,29
Madencilik ve taş ocakçılığı
346.465.285
269.303.197
1,29
Ulaştırma ve depolama
1.734.007.645
1.348.705.533
1,29
Tarım, ormancılık ve balıkçılık
176.608.348
144.490.324
1,22
Gayrimenkul faaliyetleri
243.855.695
200.845.187
1,21
inşaat
3.586.015.289
3.028.552.407
1,18
Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı
1.055.971.219
906.248.832
1,17
Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri
60.254.123
52.300.613
1,15
İnsan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri
131.759.006
115.086.465
1,14
İdari ve destek hizmet faaliyetleri
507.238.421
480.708.571
1,06
Diğer hizmet faaliyetleri
22.992.743
22.408.559
1,03
Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri
477.476.085
465.968.663
1,02
Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler
892.616.280
881.438.106
1,01
Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor
39.538.520
39.694.110
0,996
Eğitim
75.477.621
92.497.262
0,816