Uzun zamandır beklenen konut sektöründeki canlanma son iki aydır devam ediyor. Satış artışlarında, BES birikimlerinin banka kredilerine teminat olarak sunulması, yastıkaltı diye tabir edilen altın birikimlerinin ve mevduat yatırımlarının konuta kayması etkili oluyor. Sektör oyuncuları “Satış ivmesi devam edecek, 2025 yılında daha iyi rakamlar göreceğiz” diyor.
NECMİ ÇİÇEKÇİ’NİN HABERİ- Uzun zamandır ‘Emlak ve Trend’ sayfamızda gayrimenkul piyasasının nabzını tutuyoruz. Sektörde yaşanan bütün gelişmeleri en hızlı şekilde siz okuyucularımızla paylaşıyoruz. Malumunuz üzere 2021 yılı itibarıyla ekonomik dalgalanma, döviz kurundaki artış ve faiz yükselişi ile birlikte konut sektörü ciddi bir darboğaza girmişti. Yıllık toplam konut satışı son 10 yılın en kötü rakamlarını görmüştü. Biz ise ısrarla piyasanın düzeleceği ve konutun yine güvenli liman pozisyonuna ulaşacağını ifade ediyorduk. Fiyatların gerilediği ve piyasanın ‘alım fırsatı’ sunduğunu defaatle paylaştık. Konut satışlarında ilk hareketlenmeyi temmuz ayında yaşadık. Bahsi geçen ayda satışlar, bir önceki yıla göre yüzde 16 artarak 127 bini geçti. Bu rakam iki yılın en yüksek rakamı’ olarak kayıtlara geçti. Aynı trend ağustos ayında da devam etti ve aylık satış rakamı 135 bine dayandı. Bütün bu tablo, konut sektöründe ‘hareketlenme başladığına’ işaret etti.
İVME DEVAM EDECEK
Peki bu hareketlenmenin sebebi neydi? Öncelikle şunu belirtelim; yapılan araştırmalarda Türk toplumunun en güvendiği yatırım aracının altın ve konut olduğu ortaya çıkıyor. Ancak yükselen faizler, finansmana erişim problemi ve konut fiyatlarındaki yükseliş, sektörün kan kaybetmesine yol açıyor. Bugünlerde ise konut fiyatlarının talepsizlik sebebiyle düşmesi, bankaların faiz indirmesi ve gayrimenkul fiyatlarının artacağı beklentisi ile sektör yeniden canlanmaya başladı. Peki bundan sonra ne olacak? Bu soruya sektör temsilcileri bizim de ivedilikle belirttiğimiz gibi konut satışlarının kademeli şekilde artacağı ve fiyatların yükseleceği görüşünde birleşiyor. Son iki aydır konut alım iştahında; BES birikimlerinin banka kredilerine teminat olarak sunulması, yastıkaltı diye tabir edilen altın birikimlerinin ve mevduat yatırımlarının konuta kayması etkili oluyor.
KONUT TALEBİ KARŞILANACAK
Türkiye’de yıllık ortalama yeni konut talebi 800 bin adede yaklaşırken, son yıllarda arz sayısı 550 binlerde seyrediyor. Konuta talebi artıran en önemli sebepler arasında evlilikler, boşanmalar, öğrencilerin üniversite kazanarak eğitim için başka bir şehre gitmesi, iş arayanların işe girmesi, kiracıların daire alması ve artan nüfus gibi hususlar yer alıyor. Bu tabloya göre ülkemizde ciddi bir konut alım açığı bulunuyor. Faizlerin düşmesi ve fiyatların gevşemesi ile bu talebin karşılanması bekleniyor.
2,5 YILIN ARDINDAN BİR İLK YAŞANDI
Konut satışında son iki ayda yaşanan yükseliş, konut-konut dışı satış oranlarını da değiştirdi. 2022 başından beri konut satışını geride bırakan konut dışı satış, konut satışının gerisine düştü. Temmuz ve ağustos aylarında 140 bini aşan konut satışları, konut dışı satış karşısındaki üstünlüğünü üçüncü ayına taşıdı. Yaklaşık 2,5 yıl sonra ilk defa, üç kez üst üste konut satışı, konut dışı satışı solladı. Temmuzda toplam satış 267 bin 450 olurken konut satışı, 140 bin 362 adetle toplam satışın yüzde 52,5’ini oluşturdu. Konut dışı satış ise 127 bin 88 adetle toplam satış içerisinde yüzde 47,5 paya sahip oldu. Ağustos ayında ise toplam satış işlemi, 279 bin 538’i buldu. 145 bin 383 adet konut satışı, toplamda yüzde 52 payı üstlendi. Konut dışı satış, 134 bin 155 ile yüzde 48’lik payı aldı. Sektör oyuncularından aldığımız bilgilere göre bu ivmenin artarak sürmesi tahmin ediliyor.
FAİZLER DÜŞÜNCE TALEP CANLANDI
Konut kredisi faizleri özellikle ev sahibi olmak isteyen kişiler tarafından büyük önem taşıyor. Son dönemdeki çeşitli politik faiz kararları ve konut kredisi faiz oranlarının yüksekliği sebebiyle azalan kredi taleplerini canlandırmak maksadıyla Ziraat Bankası yeni bir kampanya açıkladı. Banka, konut Kredisi Ürün Paketi” ile konut kredisi faizini 60 aya kadar yüzde 2,89, 120 aya kadar olan vadede ise yüzde 2,79’a düşürdü. 1 milyon liranın aylık ödemesi 29 bin lira oluyor. Diğer bankalarda yüzde 3’ten yüzde 7’ye kadar faiz oranları sunuluyor. Aldığımız bilgilere göre kampanyaya ciddi ilgi var. Bu sebeple yakın zamanda diğer kamu bankalarının ve devamında özel bankaların yeni kredi kampanyaları başlatması bekleniyor.
BES TEMİNATLI KREDİLER 100 MİLYONA DAYANDI
BES birikimlerinin banka kredilerine teminat olarak sunulması uygulaması üç ayı geride bıraktı. Emeklilik Gözetim Merkezi sitesinden derlediğimiz bilgilere göre, 13 Eylül itibarıyla bankalar tarafından iletilen kredi başvuru sayısı 443, gösterilen teminat tutarı ise 134 milyon 758 bin lira oldu. Emeklilik şirketleri, 382 kredinin 107 milyon 436 bin liralık teminatına onay verirken, en çok kredi talebi Türk Ekonomi Bankasından (TEB) geldi. TEB’i, Türkiye İş Bankası ve Halkbank takip etti. Yapılan başvuruların yüzde 80’i olan 354 kredinin başvurusu kesinleşirken, merkezî alacağın devri fonuna aktarılan teminat tutarı 99 milyon 441 bin lira oldu. Kredi karşılığında teminata alınacak BES birikimleri, talep edilen kredi tutarının 1,2 katına denk geliyor.
FIRSATÇILARA DİKKAT EDELİM
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ‘fırsatçılar…’ Piyasadaki hareketlenme ve faizlerin gerilemesi sonrası bazı ilanlardaki fiyat değişimleri dikkati çekiyor. Piyasanın açıldığını, konut kredi faizlerin düştüğünü ve bu tablonun devam edeceğini düşünen bazı konut satıcılarının, fiyatları yukarı yönlü değiştirmeye başladığı görülüyor. Bu noktada ilgili bakanlıklara iş düşüyor. Geçen senelerde yaşadığımız sıkıntıların tekrar etmemesi için denetimlerin sıkılaştırılması gerek. ‘Satışlar açıldı-fiyat artıralım’ sarmalından çıkmamız, piyasanın dengeye oturması için oldukça önemli…