Uzmanlar, Kıbrıs Rum Yönetimi ile anlaşma yapan ABD’nin, zengin doğalgaz ve petrol kaynağı olan Doğu Akdeniz’e yerleşmek ve İsrail’in yolunu açıp, yayılmacı politikalara destek olmak istediği belirtti.
YEŞİM ERASLAN’IN HABERİ – ABD ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) arasında “İkili Savunma İşbirliği Yol Haritası” anlaşması imzalanması Türkiye tarafından tepkiyle karşılanırken, uzmanlar iş birliğindeki asıl maksadın ABD’nin Ada’da kalıcı olmasını sağlamak olduğuna dikkat çekti. İsrail’in yolunu açıp, yayılmacı politikalara destek olmak ve Orta Doğu’ya yönelik yeni saldırılar için GKRY’nin stratejik yığınak merkezi hâline getirileceğine işaret eden uzmanlar, bu anlaşmanın aynı zamanda Türkiye’ye yönelik de bir tehdit içerdiğine vurgu yaptı. Uzmanların anlaşmaya yönelik değerlendirmeleri şöyle:
TÜRKİYE İÇİN DE TEHDİT
Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Dr. Eray Güçlüer: ABD’nin niyeti, Ada’da kalıcı olarak durmak, güçlerini geri çekmemek. Muhtemelen başkanlık seçiminden sonra harekete geçecekler. Şimdi ‘İran Rusya’ya füze sattı’ bahaneleri uydurmaya başladılar. Bu anlaşmaya, ‘Orta Doğu ve İran’a karşı bir harekete geçme, yığınak yapma anlaşması’ desek doğru olur. Yapılan anlaşma gösteriyor ki Orta Doğu saldırıları için GKRY, stratejik yığınak noktası olacak. Bu, aynı zamanda Türkiye’ye yönelik de bir tehdit içeriyor. Söz konusu anlaşmayla ABD, Rumları ve Yunanistan’ı, ‘Türkiye’yi kışkırtma’ stratejisinin bir parçası olarak kullanacak.
Buradan hareket edersek, Kızıldeniz, Basra Körfezi, Umman Denizi ve Orta Doğu’daki ABD askerleri çekilmeyecek demektir. Dolayısıyla anlaşmayı, Orta Doğu’nun değişimi için strateji hazırlığının bir parçası olarak düşünmek lazım. GKRY’de ciddi bir yığınak yapıp onun üzerinden Orta Doğu’ya saldıracaklar. Çelik Kubbe’ye sahip olmayan Orta Doğu’daki ülkeler yakın gelecekte işgal tehdidi ile karşı karşıya kalacaklar.
MESELE ÇOK CİDDİ
Bahçeşehir Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Abdullah Ağar: Bu anlaşma ile ABD açıkça Doğu Akdeniz’e giriyor. İsrail, GKRY ve Yunanistan’ı birbirine bağlayan bir elektrik hattı projesi var. Bu, Asya ile Avrupa’yı birbirine bağlayan bir elektrik projesi. Söz konusu elektrik hattı bizim Libya ile yaptığımız kıta sahanlığı anlaşmasının üzerinden geçiyor. Mesele oldukça ciddi. Bu projeyle aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynakları da içine entegre ediliyor. Rum Kesimi, ABD ile anlaşma imzalarken, masada AB’nin bayrağı da vardı. Bu anlaşma AB’nin de entegre olduğu bir savunma anlaşması.
Doğu Akdeniz’de 55 trilyon dolar seviyesinde doğalgaz ve petrol kaynağı var. Bu anlaşmalar üzerinden ABD, Doğu Akdeniz’e yerleşiyor. Bu alandaki petrol ve doğalgaz gibi enerji kaynaklarında neden Türkiye ile iş birliği yapılmıyor da Rum kesiminin de içinde bulunduğu ülkelerle anlaşma yapılıyor? Doğu Akdeniz’e en uzun sınırı olan ülke biziz ama anlaşmalara dâhil edilmiyoruz. Bizi bu kaynaklardan mahrum etmeyi mi planlıyorlar? Bu savaş çıkarır. ABD, eğitim gerekçelerini kullanarak Rum kesimine yerleşti. ABD için elbette ki İsrail’in güvenliği son derece önemli bir bağlam.
RUMLARI NATO’YA HAZIRLIYORLAR
İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Naim Babüroğlu: ABD, GKRY’yi NATO üyeliğine hazırlıyor. ABD’ye verilecek en iyi cevap, Suriye’yle iş birliği ve göçmenlerin ülkelerine gönderilmesi.
ANKARA’DAN ABD-RUM İŞ BİRLİĞİNE TEPKİ
Millî Savunma Bakanlığı (MSB) kaynakları, ABD’nin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ile imzaladığı askerî anlaşmayı kınadı.
Kaynaklar şu değerlendirmelerde bulundu:
“Dışişleri Bakanlığımızın da ifade ettiği gibi Kıbrıs Türk tarafının güvenliği hilafına atılan bu adımlar, ABD’nin Kıbrıs adasına yönelik tarafsız tutumuna zarar vermektedir. Bu kapsamda KKTC’yi yok sayan ve GKRY’yi adanın tek temsilcisi olarak gören yaklaşım gözden geçirilmelidir. Ada’da Rum kesimini tek taraflı olarak tanıyan anlaşmayı yok sayıyoruz. Ayrıca her fırsatta Ada’da adil ve kalıcı barıştan söz eden ABD’nin bu tutumunu, sergileyeceği tarafsız yaklaşım ile de ortaya koymasını bekliyoruz. Ada’da sürdürülebilir bir çözüm için tek gerçekçi yol, egemen eşitlik ve eşit uluslararası statü temelinde iş birliğine dayalı bir ilişkiyle mümkündür. Türkiye’nin geçmişte olduğu gibi bugün ve yarın da garanti ve ittifak anlaşmaları çerçevesinde her ne pahasına olursa olsun Kıbrıs Türklerinin güvenliğini, huzurunu ve refahını korumak için kararlılığı tamdır.”
“ANA VATAN İLE BİRLİKTE GEREKLİ ADIMLARI ATARIZ”
KKTC Dışişleri Bakanlığı, Rum Yönetimi ile “İkili Savunma İşbirliği Yol Haritası” anlaşması imzalayan ABD’yi “Kıbrıs konusundaki tarafgir tutumunu sona erdirmeye” çağırdı.
ABD’nin son dönemde Rum tarafına artan desteklerine işaret edilen açıklamada, söz konusu “tehlikeli desteğin” Doğu Akdeniz bölgesindeki dengeleri bozacak sonuçlara yol açacağı belirtildi. KKTC’nin, bölgedeki gelişmeler karşısında Kıbrıs Türk halkı aleyhinde oluşabilecek bir tehdit unsuruna karşı her daim hazırlıklı olduğu vurgulanan açıklamada “Anavatan Türkiye ile birlikte gerekli görülebilecek adımları atma hakkımızı saklı tuttuğumuzu da ifade etmek isteriz” ifadesi kullanıldı.
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar da İngiltere ve ABD’nin, Kıbrıs Rum Kesimi’ndeki üslerini kullanarak İsrail’e silah ve istihbarat desteği sağlamasının Kıbrıs adasını hedef hâline getirebileceğini söyledi. Tatar “Kıbrıs’ın ve egemen üslerin kullanılarak Orta Doğu’daki bu katliamlara alet olunmasının Kıbrıs’ın pek hayrına olmadığını düşünüyorum” dedi.