Türkiye’nin ilk bor karbür tesisi bugün Balıkesir’in Bandırma ilçesinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılımıyla açılacak. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Twitter hesabından yaptığı videolu paylaşımda, “Teknolojinin, üretimin, yeniliğin yüzyılında, bor ve teknolojinin yeni buluşma noktası bor karbüre dair merak edilenler 100 saniyede burada. Cevherden mücevhere bor karbür.” ifadelerini kullandı.
BOR KARBÜR NEDİR?
Bor Karbür, madenden çıkan borun katma değerini işleme yoluyla oluşturulan, yaklaşık 2 bin kata kadar artıran bir teknolojiye verilen addır. Zira bor cevheri borik asite çevrildiğinde değeri 7 katına, bor karbüre dönüştüğünde 300 katına, zırh sektöründe malzeme üretirseniz 2 bin katına, roket nozulu yaparsanız 35 bin katına çıkıyor.
BOR KARBÜR NERELERDE KULLANILIR?
Bor Karbür, endüstriyel, savunma sanayi ve nükleer enerji santrallerinde kullanılabilmektedir. Bor karbür, genelde askeri amaçla kullanılan birçok ürüne dayanıklılık ve zırh sağlayan bir malzeme. Personel kurşun geçirmez yeleklerinden tank zırhlarına, motor parçalarından helikopter pervanelerine, hatta çok stratejik bir ürün olan roket nozulu, bu malzemelerle yapılıyor.
Bu önemli maden, endüstriyel olarak çeliklere sertlik ve aşınmaya karşı direncini arttırması, kaynak elektrotlarında aşınmaya karşı direnci arttırması amacıyla, aşındırıcılar ve zımparalarda katkı maddesi olarak kullanılırlar. Bor karbür, demir ve alaşımlı metallerin yüzeylerine difüzyon yardımı ile koruma amaçlı kaplanır. Ayrıca ağır işlerde kullanılmak için çok daha avantajlıdır ve diğer malzemelere göre çok sert yapıdadır. Nükleer enerji santrallerinde Bor Karbür, yakıt yükleme çubuğu ve radyasyondan korunmak için kullanılırlar. Nükleer enerjinin önemi ile bor karbürün bu alanda kullanımı da artmaktadır. Nükleer santrallerin boru hatlarında bor alaşımları kullanılır.
Bor karbürden sertlik değeri yüksek, korozyon çeşitlerine karşı direnci olan, yüksek ısıya dayanıklı, hafif ve sağlam zırhlar üretilmektedir. Bor karbür ileri teknolojik seramik ham maddesidir ve diğer geleneksel zırh malzemeleri ile karşılaştırıldığında %70 civarında hafiflik gösterir. Savunma sanayisinde hafifliğin ön planda olduğu yelek ve helikopter zırhlarında da kullanımı görülmektedir.
BOR MADENİ NE İŞE YARAR?
Bor mineralleri; Cam, seramik, deterjan, ilaç ve kimya sanayii, yanmayı önleyici (geciktirici) madde yapımı, tarım, metalurji, enerji depolama, arabalar (hava yastıkları, hidrolik fren vb), su arıtma, pigment ve kurutucu olarak, nükleer uygulamalar ve diğer alanlarda kullanılmaktadır.
Teknolojinin, üretimin, yeniliğin yüzyılında, bor ve teknolojinin yeni buluşma noktası bor karbüre dair merak edilenler 100 saniyede burada
👇👇👇#Cevherdenmücevhere Bor Karbür… pic.twitter.com/ufyzC5zXJu
— Fatih Dönmez (@fatih_donmez) March 19, 2023
Bor cevheri işlendikçe değer kazanıyor.
Bor karbür kullanılarak üretilen zırh, roket nozulu gibi malzemelerde değeri 35.000 kata kadar artabiliyor. pic.twitter.com/Ee5M5IxkH3
— T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (@TCEnerji) March 18, 2023