Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral, yaz mevsimi ile birlikte beslenme düzeni ve günlük yaşam alışkanlıklarının değişmesinin yaz hastalıklarının ve özellikle bağırsak enfeksiyonlarının sık görülmesine neden olduğunu söyledi.
SEBEBİ SOĞUK VE BUZLU İÇECEKLER
Prof. Dr. Göral, sıcak yaz aylarında çabuk bozulan ya da hijyenik ortamlarda hazırlanmayan gıdalar ile birlikte bir tehlikeye daha dikkat çekerek “Bu da soğuk ve buzlu içeceklerdir. İçeceklerin buz ile beraber tüketilmesi, son zamanlarda sıklıkla duyduğumuz ishal ve kusmaya sebebiyet veriyor” dedi.
Prof. Dr. Göral, bunun da hastanelere başvuran yaz ishali ve mide gribi vakalarında artışa neden olabildiğini belirterek “Sıcak aylarda çabuk bozulan tavuk, et, balık, yoğurt, dondurma gibi ya da hijyenik ortamlarda hazırlanmayan gıdalar, soğuk ve buzlu içeceklerin tüketilmesi, ev veya iş yerlerinde temiz olmayan hazır buz kullanımı, ishale sebebiyet verirken; bu sorunun basit gibi görülmesi bazen önemli olumsuzluklara yol açabilmektedir” dedi.
ELLE DEĞİL MAŞAYLA TUTUN
SAĞLIKSIZ buzlu içecek tüketiminden kaynaklanan ishali dikkate almak ve hastaneye başvurmak gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Göral, “Çünkü, karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal ve sıvı kaybına bağlı genel durum bozukluğu olabilir. Bu nedenle, bilinçli kişiler buzun enfeksiyona neden olabileceğini düşünüp, buz tüketiminden kaçınabilir. Buzlar elle değil, maşa, kepçe gibi mutfak ekipmanları ile tutularak içeceklere ilave edilmeli” diye konuştu.
BUZ KULLANIMINDA HiJYEN ÇOK ÖNEMLİ
Sıcak havalarda serinlemek için buz kullanıldığını ancak sağlığımızı korumak için buzun aşırı ve yanlış kullanımından kaçınmak gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Göral, önerilerini şöyle sıraladı:
Su kaynakları farklılık gösterse de buz, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından, bir gıda olarak tanımlanır. Buzun hazırlanmasını ya da paketlenmiş olarak alınanların da güvenli bir şekilde servis edilmesini ve tüketilmesini sağlamak için buzu her zaman bir gıda gibi ele almak gerekir.
Buz yapımında kullanılan su kaynağı ve türü güvenilir ve temiz olmalıdır. Su, buz kalıbına aktarılırken mutlaka el hijyenine dikkat edilmelidir, eller mutlaka yıkanmış ve temiz olmalıdır.
Aynı şekilde buz kalıbından buzların bardağa aktarılmasında da hijyen kurallarına uyulmalıdır. Buzlar elle değil, maşa, kepçe gibi mutfak ekipmanları ile tutularak kullanılmalıdır.
Bulaştırma riskinin azaltılması amacıyla, kalabalık yemek organizasyonlarında buzların transfer edilmesi için kullanılan mutfak ekipmanı ya da kaplarının sayısı arttırılmalıdır.
Yüzük, bileklik gibi aksesuarların servis sırasında buza temasından kaçınılmalıdır. Buzlar temiz kaplarda saklanmalı, görünümü ve tadı iyi olmayan buzlar asla tüketilmemelidir. Güvenli yerlerden alınan buzlar tüketilmelidir.
Buz ile kaplanarak saklanan çiğ gıdaların ya da hafif dondurulmuş buzlu gıdaların saklanmasında, eriyen buzun diğer gıdalara geçmemesi yani çapraz bulaş konusunda dikkatli olunmalıdır.
İçeceklerin soğutulması için diğer gıdalarla temas halinde olan buzdan ziyade, ayrı olarak paketlenmiş ya da ayrı yerde saklanmış buzun kullanılması da daha uygun olacaktır.
İşletmelerde buz yapmak için kullanılan makineler uygun periyodlarda düzenli olarak dezenfekte edilmelidir. Düzenli makine bakımı yapılmadığında, bakteri çoğalması başlayarak sağlık riski oluşturabilir.
Kaynağını bilmediğiniz, klorlanmamış suyla hazırlanan veya iyi yıkanmamış ellerle temas eden buz üzerindeki mikroorganizmalar hastalık yayıyor. Buna dikkat etmezsek, salgın halinde enfeksiyonlara neden oluruz.