Türk Toraks Derneği’nin ‘Türkiye Uyku Apne Veri Tabanı’ (TÜRKAPNE) çalışması ülkemizde kadınlarda ve erkeklerde uyku apnesi rahatsızlığının çarpıcı sonuçlarını ortaya çıkardı. Türk Toraks Derneği’nin Kıbrıs’ta gerçekleştirdiği kongresinde sonuçlar paylaşıldı. Çalışmayı yürüten Türk Toraks Derneği 2. Başkan Yardımcısı ve Uyku Bozuklukları Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu ve Türk Toraks Derneği Uykuda Solunum Bozukluğu Çalışma Grubu Sekreteri İstanbul Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aylin Pıhtılı ile kongrede görüştüm. İşte o çarpıcı detaylar..
7 BİN 130 HASTA İNCELENDİ
Uyku apnesini solunumun uyku esnasında ani ve tekrarlayıcı bir şekilde durduğu ciddi bir uyku bozukluğu olarak tanımlayan Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu, “Bu çalışmanın birincil amacı uyku apnesi hastalarının tüm semptomlarından doğan şikayetlerini ortaya koymak. İkincil amaç ise uyku apnesi ve fenotipleri ile metabolik ve kardiyovasküler yani kalp damar hastalıkları ile birlikte trafik ve iş kazaları arasındaki ilişkilerin araştırılmasıdır” dedi. 34 merkezin katılımıyla elde edilen 7 bin 130 hastanın verilerini içeren çalışmanın uyku apnesinin cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğinin de araştırıldığını belirten Prof. Dr. Çuhadaroğlu, “Yurtdışında daha önce böyle çalışmalar yapıldı ama ülkemizde ilk defa böyle bir çalışma yapılıyor. Çalışmanın sonunda horlama ve tanıklı apne erkeklerde daha sık rapor edilirken, kadınlarda ise uyku apnesine bağlı olarak gece sık idrara çıkma, uykusuzluk, baş ağrısı, depresif ruh hali ve konsantrasyon güçlüğü daha fazla görüldü” dedi.
UYKU LABORATUVARI ERKEN TANI İÇİN ÖNEMLİ
DOÇ. Dr. Aylin Pıhtılı da araştırmayla ilgili şu detaylara dikkat çekti: “Ulusal büyük uyku kohortunda, kadınlar düşük apne-hipopne indeksine rağmen uyku kalitesinin azalmasından daha fazla şikayetçiydi. Kadınların obstrüktif uyku apne şüphesiyle uyku laboratuvarlarına yönlendirilmelerinin gecikmemesi ve erken tanı konulması için semptomlarının daha dikkatli değerlendirilmesi gerekmektedir.”
NEDENİ ANATOMİK YAPI
“Erkekler uykularında şiddetli bir şekilde horluyor ama uyku apnesi kadınlarda daha fazla görülüyor. Bunun sebepleri nedir?” sorusuna Doç. Dr. Aylin Pıhtılı şu yanıtları verdi: “Uyku apnesi sendromunun en çok bilinen semptomu horlama. Sanki sadece erkeklere ait bir hastalık gibi görünüyor. Halbuki yaptığımız çalışmada görüldü ki kadınlar sessiz horluyor. Ve gündüz uyku hali, yorgunluk, depresif ruh hali ve uykusuzluk gibi uyku apnesinde görülebilen biraz daha geri planda olan semptomları çok daha fazla yaşıyor. Bunun nedeni de kadınların anatomik yapısı. Kadınların üst hava yollarının anatomik yapısı daha kısa. Bu nedenle erkekler uyku apnesinde horluyor ya da boğulma gibi hisler yaşıyor, kadınlar ise bu hastalığı daha farklı yaşıyor.”
OBEZ VE UYKU APNESİ VARSA TRAFİK CANAVARI ADAYI
Uyku apnesi hastalığı nedeniyle yaşanan trafik kazalarına da dikkat çeken Doç. Dr. Aylin Pıhtılı, şu yanıtı verdi: “Uyku apnesine bağlı trafik kazaları çok fazla yaşanıyor. Obez ve uyku apnesi olan hastalar, sadece uyku apnesi olan hastalara göre ise çok daha fazla trafik kazasına karışıyor. Burada kadın–erkek fark etmeksizin hem obez hem de uyku apnesi problemi varsa kişi de trafik kazası yapma olasılığı daha yüksek.”
SABAHLARI BAŞ AĞRISI İLE Mİ UYANIYORSUNUZ?
DOÇ. Dr. Aylin Pıhtılı, hastalarda ve hekimlerde bu farkındalığın artırılması gerektiğine de dikkat çekerek, “Kadınlarda uyku apnesi sorgulamasında horlama dışındaki diğer semptomlara bakılması gerekir. Nedir bunlar? Sabahları baş ağrısı ile uyanma, uykusuzluk, depresif mod, sık idrara çıkma ve uyku da terleme şikayetleri var ise bu hastalarda uyku apnesi var mı diye bakılmalı. Depresyondan şüphelenilip, hastalar antidepresana yönlendirilmemeli. Çünkü altında yatan neden uyku apnesi olabilir. Böylece hastalığın köküne ulaşmış oluruz” diye konuştu.