Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Şahin, D vitamini hakkında önemli bilgiler verdi. Vücutta bir hormon olarak da işlev gören D vitamininin, kalsiyum ve fosfor gibi minerallerin emilimini ve kullanımını artırarak, kemik sağlığını desteklediğini belirten Prof. Dr. Şahin, “Bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur, vücudu enfeksiyonlara karşı korur. Kas fonksiyonlarını düzenler ve kas gücünü artırır. Hücrelerin normal şekilde büyümesi ve gelişmesine yardımcı olur. Sinir sistemi ve beyin fonksiyonlarını destekler” diye konuştu.
GÜNEŞ IŞIKLARI ETKİLİ
D vitamininin sadece belirli besinlerde (yağlı derin su balıkları, süt, yumurtanın sarısı vb.) ve az miktarda bulunduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Şahin, şunları söyledi: “D vitamini ihtiyacının yaklaşık yüzde 20’si gıdalardan karşılanmaktadır. Bundan dolayı sadece beslenme ile tüm ihtiyacın karşılanması zordur. İhtiyacımızın yüzde 80’i ise güneş ışıklarının yardımı ile vücutta üretilir.”
SENTEZİ MAYIS –KASIM ARASI
Prof. Dr. Şahin, D vitamini sentezi için güneş ışınlarının cilde belli aylarda, mayıs-kasım arası, günün belli saatlerinde o da saat 10.00-15.00 arası, yüz, kollar ve bacaklar açık şekilde, ortalama en az günlük 15-30 dakika direkt teması gerektiğini söyleyerek, “Fakat çoğu zaman güneşten faydalanarak da yeterli miktarda D vitamini üretilemeyebilir. Dünyada ve ülkemizde D vitamini eksikliği ya da yetersizliği oldukça sık görülüyor. Kış aylarında görülme sıklığı daha da artıyor” dedi.
EKSİKLİĞİ KİMLERDE DAHA FAZLA?
Herkese rutin D vitamini başlamasının önerilmediğinin de altını çizen Prof. Dr. Şahin, D vitamini eksikliği olma riski olan kişilere D vitamini düzeyi ölçülmesi ve yetersizliği ya da eksikliği olanlara uygun dozda başlanması gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Şahin, D vitamini eksikliği yönünden kimlerin yüksek riskli olabileceğini şöyle sıraladı:
Yeterince güneşlenemeyenler
Yaşlılar
Koyu cilt rengine sahip olanlar
Obez bireyler / obezite ameliyatı olanlar
D vitamini metabolizmasını etkileyen ilaçları kullananlar
Kronik böbrek yetmezliği olanlar.
Kronik karaciğer yetmezliği olanlar
Emilimini bozan mide bağırsak sistemi hastalığı olanlar
Paratiroid bezi hastalığı olanlar
TEDAVİSİNİ DOKTOR YAPMALI
BÖBREK yetmezliği, karaciğer yetmezliği ve hipoparatiroidi gibi ek hastalığı olanlarda tedavide kullanılan D vitamini formları ve dozlarının farklı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Şahin, “D vitamini ihtiyaçtan fazla alındığında vücuda zarar verebilir. Ayrıca D vitamini ile birlikte mutlaka yeterli kalsiyum alımı sağlanmalıdır. D vitamini eksikliğinin ya da yetersizliğinin tedavisi mutlaka doktor tarafından yapılmalıdır” dedi.